Opublikowano Jeden komentarz

Osada strzelecka Klonowo i jej mieszkańcy

w latach 1804-1909 na podstawie ksiąg metrykalnych parafii Jaminy

Spisanie zapisów metrykalnych parafii Jaminy przez Jamiński Zespół Indeksacyjny umożliwia wgląd w bogaty materiał dotyczący miejscowości, a także profesji istniejących na terenie parafii. W artykule poniższym chciałbym przedstawić osadnictwo w osadzie strzeleckiej Klonowo od końca XVIII do początku XX wieku, gdyż taki mniej więcej przedział czasowy obejmują księgi metrykalne parafii w Jaminach (urodzenia 1759-1903, śluby 1797-1889, zgony 1792-1909), których badaniem zajmował się Jamiński Zespół Indeksacyjny. Znajdą się w nim nazwiska strzelców i strażników, ich rodzin oraz innych osób, które mieszkały w Klonowie na przestrzeni ponad 100 lat.

Gospodarka leśna w Puszczy Jaminy. Krótki rys historyczny. 

Początek gospodarki leśnej na ziemiach pojaćwieskich rozpoczął po pokoju melneńskim zawartym w 1422 roku, którego celem był podział opustoszałych po upadku Jaćwieży ziem. Wcześniejszy wiek XIV, ze względu na ciągłe walki pomiędzy Krzyżakami, Litwinami i Mazowszanami, nie sprzyjał jakiejkolwiek uregulowanej działaności w puszczach pojaćwieskich. Puszczę eksploatowano na podstawie układów pomiędzy walczącymi stronami. Polowania książęce wymagały większej liczby ludzi. Być może już w XIV wieku do celów polowań została wydzielona osobna grupa ludności zamieszkująca wsie na obrzeżach olbrzymich puszcz, zwanych strzelcami. Obowiązkiem strzelców było stawianie się konno z własnym jedzeniem z wezwaniem na oznaczone miejsce i nieograniczony czas. Po dwóch strzelców dostarczało wóz drabiniasty na płachty łowieckie. Dodatkowo strzelcy pilnowali granic puszczy. Poza strzelcami w polowaniach brała udział ludność chłopska, któej zadaniem było osaczanie zwierzyny i odwożenie sztuk upolowanych. Na lata po 1422 roku należy też zapewne datować ustalenie się tak zwanych wchodów, to jest stałych uprawnień do łąk i barci puszczańskich.

Ochronę puszcz rozszerzył król Zygmunt August, który w specjalnej, poświęconej lasom ustawie, wydanej w Knyszynie w 1567 roku powoływał nowe, wyodrębnione z dawnych powiatów jednostki administracyjne – leśnictwa. Na czele leśnictwa stał leśniczy, który miał czuwać nad prawidłową eksploatacją i ochroną puszczy. Ponadto był naczelnym poborcą podatków od służbny leśneji należnych od osad rolniczych. Do pilnowania puszczy powołano osoczników, których nazwa wskazuje, że pierwotnie mogli być wykorzystywani do osaczania zwierzyny. Osocznicy byli uposażeni w ziemię (pół włóki), łąki i barcie w puszczy. Do obowiązków osoczników należały konserwacja książęcych dworów myśliwskich, dbanie o dobry stan dróg i mostów przechodzących przez puszcze oraz zwalczanie kłusownictwa. Zgodnie z ustawą służba leśna, czyli osocznicy i strzelcy mieli pilnie strzec wszystkich granic puszczy, zapobiegać powstawaniu w niej nowych dróg służących do wywozu drewna, czuwać nad spławem rzecznym. Służba osocznicka zorganizowana została w system dziesiętny, tzn. na ich czele stał dzisiętnik, obdarowany 1 włóką ziemi. Osocznicy byli wolni od różnych ciężarów i pańszczyzny. Strzelcy otrzymywali dwie włóki ziemi. W czasie rui pomagali osocznikom w pilnowaniu zwierzyny.

Pierwsze wzmianki o pobycie osoczników rejonie Puszczy Jaminy pochodzą sprzed 1561 roku, gdy we wsiach Jodeszkach i Grubiczach osadzono osoczników, których zadaniem było pilnowanie Puszczy Nowodworskiej (której częścią była Puszcza Jaminy) od zachodu. Z 1712 roku pochodzi informacja o opuszczeniu tych wsi przez osoczników, spowodowanym wielokrotnymi przemarszami wojsk, a także zarazą.

W 1565 roku na grądach Jasionowo i Kopytkowo osiedlono osoczników, należących do lesnictwa knyszyńskiego, dla ochrony pogłowia zwierząt w lasach królewskich przed kłusownikami przechodzącymi do lasów z Prus i Mazowsza przez wymienione grądy.

W XVIII wieku tereny puszczańskie na interesujących nas ziemiach podzielono na trzy kwatery: szczeberską, perstuńską i przełomską. Po przeniesieniu guberni szczeberskiej do ekonomii olickiej kwatera szczeberska z cześcią kwatery perstuńskiej przeszła do leśnictwa olickiego. Reszta kwatery perstuńskiej do nowego leśnictwa bobrzańskiego wraz z kwaterą sokolską i nowodworską. Na czele wszystkich puszcz stanął w generalnej administracji dóbr stołowych królewskich regent łowiectwa z osobnym biurem i kasą. Władzę w poszczególnych leśnictwach powierzono urzędnikom, zwanym leśniczymi, których uposażono w folwarczki i poddanych chłopów. Podlegali im podleśni nadzorujący kwatery, a tym strażnicy w strażach. Leśniczy bobrzański (w 1780 roku niejaki Gallera), w którego zasięgu znalazła się Puszcza Jaminy, zamieszkał w nowym dworze Trzy Rzeczki koło Sztabina. Zwiększono ilość strażników i strzelców, którym pobudowano nowe gospodarstwa, głównie przy drogach, u ich zbiegu i przy wylotach z puszczy. Strzelec z XVIII wieku różnił się od dawnego strzelca. Tamci mieszkali w zwartych wsiach, którzy w puszczy okresow mieli pewne obowiązki, głównie w okresie łowów. Obecnie strzelcy mieszkali samotnie i głównie byli zajęci służbą w puszczy. Jamiński strażnik mieszkał w uroczysku Kunicha koło wsi Mogilnica (obecnie Mogielnice). Strzelec niewielkiej straży jamińskiej mieszkał pod wsią Czarniewo, przy moście Dwugłańskim. Budę osocką postawiono naprzeciw wsi Dębowo. Przypuszczalną osadą strzelecką w 1800 roku  jest osada Mazurczyka między Wrotkami, a Jaziewem. Obok są Łąki Strzeleckie. Obecnie zwie się Franki od nazwiska Franke.

Po III rozbiorze Rzeczypospolitej w 1795 roku, interesujące nas tereny leśne przyłączono do Prus. Znalazły się w tzw. dobrach rządowych. Po 1807 roku z kolei znalazły się w granicach Księstwa Warszawskiego, a w 1815 roku po Kongresie wiedeńskim włączono je do Królestwa Kongresowego, jako Dobra Narodowe. Stan taki trwał do 1837 roku, gdy lasy przeszły na własność skarbu rosyjskiego. W Puszczy Augustowskiej utworzono wówczas 8 leśnictw, które dzieliły się na straże, a te z kolei na obręby. Kolejna zmiana administracji leśnej miała miejsce dopiero w 1916 roku.

Powstanie Klonowa

Osada Klonowo według dostępnych, acz skąpych źródeł powstała w latach 20-ych XIX wieku na ziemiach rządowych. Źródło z 1827 roku mówi o 2 dymach i 11 mieszkańcach. Klonowo, jako kolonie, wymienia się też w spisie rządowych dóbr Adamowicze z 1836 roku. Dziś Klonowo jest niewiele większe. Na polanie leżącej w odległości kilkuset metrów od szosy przechodzącej przez Wrotki stoi leśniczówka i kilka innych budynków.

Po przeanalizowaniu jamińskich ksiąg metrykalnych można przesunąć datę powstania Klonowa 15 lat wcześniej. Z 1804 roku pochodzi bowiem najstarszy zapis dotyczący narodzin Franciszki Leszczyńskiej, córki Andrzeja i Anny. Ojciec wymieniony jest jako gospodarz mieszkający w Klonowie. Pierwsze zapisy dotyczące Klonowa zdominowane są przez osoby o nazwisku Leszczyński. Wydaje się, że w jakiś sposób osadnictwo w Klonowie powiązane było z nieopodal położoną wsią Wrotki. Wielu chrzestnych i zgłaszających urodziny, ślub, czy zgon, mieszkających we Wrotkach posiadało bowiem to samo nazwisko.

Pierwszy zapis o strzelcu lasów rządowych mieszkającym w Klonowie pochodzi z aktu urodzenia Grzegorza Talkowskiego z 1809 roku.

Strzelcy i strażnicy lasów rządowych z Klonowa wraz z rodzinami.

Oto kompletna lista strzelców klonowskich z zaznaczeniem okresów czasu (w nawiasach), w jakich figurowali pod nazwą strzelca w księgach metrykalnych parafii w Jaminach:

  • Jan Talkowski (strzelec w latach 1809-1833) z żoną Marianną z Tarasewiczów (ok. 1765-1855) (ślub w 1808 roku) oraz dziećmi: Grzegorzem (ur. 1809), Rozalią (ur. 1812), Janem (ur. 1814) późniejszym strzelcem lasów rządowych, Heleną (ur. 1815), Agnieszką (ur. 1816), która poślubiła Franciszka Haraburdę w 1832 roku, Karolem (ur. 1823) oraz Adamem (ur. 1824).
  • Antoni Leszczyński (strzelec w latach 1830-1854) syn Andrzeja i Brygidy, zmarły w 1854 roku, żonaty z Agnieszką z Kamińskich (ślub w 1827 roku) zmarłą 7 dni po mężu, z dziećmi: Ignacym (1828-1845), Anną Marianną (1830-1834), Albinem Kazimierzem (1833-1854), Franciszką (1835-1840), Marianną (ur. 1838, wyszła za mąż za Antoniego Żywalewskiego w 1855 roku), Józefem (1841-1842), Stanisławem (ur. 1847) i Janem (1844-1852).
  • Wincenty Iwaszkiewicz (strzelec w latach 1853-1858) żonaty z Marianną z Siemaszków, pochodzący z Posudonii, parafia Ludwinów, powiat kalwaryjski, obecnie Litwa), z córką Serafiną, zamężną za Ignacego Tomaszewskiego z Jamin (ślub 1853).
  • Jan Talkowski syn wyżej wymienionego Jana Talkowskiego i Marianny z Tarasewiczów, (strzelec w latach 1855-1876), żonaty z Marianną z Andraków (ślub w 1848 roku), z dziećmi: Pelagią (urodzoną w Mogielnicach w 1839 roku, żoną Jana Szkiłądzia (ślub w 1865 roku), Feliksem Klemensem (ur. 1849), Julianem (1851-1870), Józefem (ur. 1852), Marianną (ur. 1853), późniejszą żoną Tomasza Łukowskiego (ślub 1908), Józefem (ur. 1856), Janem (1858-1859), Zofią Heleną (ur. 1860), późniejszą żoną Józefa Łukowskiego z Augustowa (ślub 1883), Michaliną (ur. 1863) i Weroniką Franciszką (ur. 1866).
  • Jan Iwaszkiewicz (1855, być może imię zostało przekręcone w zapisie metrykalnym i chodzi o Wincentego Iwaszkiewicza),
  • Jan Butkiewicz (1858),
  • Ignacy Trochim (strzelec w latach 1863-1868) z żoną Franciszką z Bołkunów oraz dziećmi: Teofilą (ur.1865) i Janem (ur. 1868).
  • Jan Butkierajtys (być może chodzi o Jana Butkiewicza wymienionego wyżej, 1865).
  • Ludwik Fiećko (strzelec w latach 1869-1876), żonaty z Józefą z Klukowskich z Wrotek, którym urodził się syn Aleksander w 1869 roku, następnie żonaty z Zofią z Mursztynów, z którą miał dzieci: Michalinę (ur. 1871), Karola (ur. 1873) i Jana (ur. 1876).
  • Franciszek Snarski (strzelec w latach 1876-1877) żonaty z Katarzyną z Wasilewskich, z dziećmi: Bolesławem Franciszkiem (ur. 1872), Joanną Franciszką (1875-1876) oraz Aleksandrą (ur. 1877).
  • Maciej Żelazko (strzelec w latach 1878-1879) zmarły w 1881 roku, z żoną Anną z Polakowskich i córkami:  Anną (ur. 1878) oraz Dominiką (1879-1880).
  • Stanisław Dowgołowicz (strzelec w latach 1882-1887) z żoną Katarzyną z Dworzeckich i dziećmi: Lucjanem Stanisławem (ur. 1882), Stanisławem Aleksandrem (ur. 1883) oraz Edwardem Franciszkiem (ur. 1886).
  • Jakub Puciłowski (strzelec w latach 1883-1886) z żoną Agnieszką z Antuszewskich oraz dziećmi: Kazimierą (ur. 1880), Aleksandrem (ur. 1883), Władysławą urodzoną w Dalnym Lesie, żoną Andrzeja Ziarko z Brzozówki w parafii Bargłów (ślub 1886) oraz Adelą (ur. 1886).
  • Wincenty Pycz (strzelec w latach 1892-1903) z żoną Marianną z Chodorowskich i dziećmi: Wacławem (ur. 1892), Melanią (ur. 1894), Anną (ur. 1895), Wincentą (1896-1898), Władysławem (ur. 1898), Piotrem (1899-1901), Bronisławą (1901-1901) i Kazimierzem (ur. 1902).
  • Stanisław Zdunko (1895),
  • Feliks Kulbacki (strzelec w latach 1897-1907) z żoną Rozalią z Łebskich oraz dziećmi: Anną (ur. 1897), Rozalią (1898-1907) i Franciszką (1900-1907).
  • Aleksander Skowroński (1908) z żoną Teofilą z Dawidejtysów, pochodzący z Budzisk, z synem Stanisławem zmarłym w 1908 roku.

Lista strażników lasów narodowych obejmuje następujące nazwiska:

  • Jan Statkiewicz (strażnik w latach 1834-1837) szlachcic, żonaty z Anną (lub Agatą) Sawicką, z dziećmi: Janem (ur. 1834) i Zofią (ur. 1837).
  • Antoni Leszczyński (1836).
  • Ignacy Góralski (strażnik w latach 1839-1840), żonaty z Józefą z Bielewiczów, syn Ksawery Franciszek (1839-1840).
  • Wincenty Iwaszkiewicz (1840-1853),
  • Ignacy Trochim (1868),
  • Franciszek Snarski (1872-1873),
  • Ludwik Fiećko (1873),
  • Jan Talkowski (1873).

Wiele z nazwisk powtarza się na listach strzelców i strażników, co świadczy o tym, że dawne funkcje strzelca i strażnika nie były rozdzielone w XIX wieku bądź były traktowane przez zapisujących księży z dużą dozą dowolności.

W pojedynczych zapisach strzelcy i strażnicy zapisani zostali również jako leśnicy:

  • Maciej Żelazko (1880-1881),
  • Jakub Puciłowski (1880)

oraz podleśni, jak Władysław Markowski w roku 1880 w akcie urodzenia Kazimiery Puciłowskiej, córki Jakuba i Agnieszki z Antuszewskich.

Inne osoby i rodziny odnotowane w Klonowie

  • Andrzej Leszczyński z żoną Anną i córką Franciszką urodzoną w 1804 roku.
  • Andrzej Leszczyński (ok. 1749-1827), syn Macieja i Katarzyny z Wrotek z żoną Gertrudą z Bohdanowiczów (ok. 1770-1836) z dziećmi Tomaszem (ur. 1806), Franciszką (ur. 1810) i Antonim.
  • Stanisław Janowicz z żoną Dominiką z Leszczyńskich (ślub w 1819 roku) i dziećmi Julianem Fabianem (ur. 1820), Rozalią (ur. 1821), Ludwikiem (ur. 1824), Ignacym (ur. 1827) oraz Adamem (ur. 1827).
  • Tadeusz Dowiat (chałupnik, kątnik) z żoną Rozalią z Kaczkowskich i dziećmi: Ignacym (ur. 1806) oraz Stefanem (ur. 1808).
  • Stanisław Leszczyński z żoną Heleną Dowiat (ślub w 1816 roku), co ciekawe niejaka Helena Dowiat odnotowana jest trzy lata później (w 1819 roku) jako matka nieślubnej córki Rozalii.
  • Jan Talkowski (zmarły przed 1840) z żoną Marianną z Leszczyńskich i dziećmi: Janem (ur. 1818), Marianną (ur. 1821), która poślubiła Franciszka Jabłońskiego w 1840 roku oraz Wiktorią Ewą (ur. 1825).
  • Andrzej Kamiński z żoną Marcellą z Talkowskich (ślub w 1832 roku).
  • Józef Łukowski z żoną Zofią Heleną z Talkowskich z synem Janem (ur. 1886).
  • Eliasz Kuryło (z Augustowa) z żoną Teklą z Trochimów (z Suchorzeczki w parafii Szczebra), ślub w 1863
  • Anna Kuklińska, służąca, z nieślubnie urodzonym w roku 1858 synem Józefem.
  • Franciszka Kolenda, córka Antoniny Kolendy z Białobrzegów, poślubiła w 1866 roku Justyna Maksimowskiego z Żarnowa.
  • Andrzej Roszkowski z żoną Heleną z Wasilewskich i synem Aleksandrem (ur. 1873).
  • Aleksandra Roszkowska z nieślubną córką Zofią (ur. 1887).

W czasie pisania artykułu poza materiałami zdobytymi podczas indeksacji korzystałem między innymi z następujących pozycji:

  • Jerzy Wiśniewski „Dzieje osadnictwa w powiecie augustowskim od XV do końca XVIII w.”,
  • praca zbiorowa „Ścieżki Brzostowskiego w gminie Sztabin”
 
Opublikowano Dodaj komentarz

Wody wigierskie i huciańskie. Studium toponomastyczne – Knut-Olof Falk

Właśnie złożyliśmy zamówienie na druk reprintu dwutomowej pracy profesora Knuta-Olofa Falka pt. “Wody wigierskie i huciańskie. Studium toponomastyczne”. Wkrótce pierwsze egzemplarze będą w naszych rękach.

Falk swoją przygodę z Polską rozpoczął on w 1931 roku w Warszawie, gdzie prowadził kwerendę w Archiwum Skarbowym i w Bibliotece Krasińskich, szukając dokumentów wytworzonych przez zakon Kamedułów wigierskich. Dokumenty te fotografował i to jemu zawdzięczamy, że ich treść przetrwała dla potomności, gdyż oryginały Niemcy spalili w 1944 roku po upadku Powstania Warszawskiego. W latach 1932–1933 wykładał język szwedzki na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie ucząc się jednocześnie języka polskiego. Do wybuchu II wojny światowej prowadził badania nad nazwami miejscowymi Suwalszczyzny, wywodzącymi się z języka Jaćwingów. Dalsze prace przerwała wojna, jednak Falk nie pozo-stał obojętny na los Polski. W 1940 roku własnym nakładem wydał przetłumaczoną na język szwedzki książkę o Fryderyku Chopinie, a w rok później obronił doktorat na Uniwersytecie w Lund i wydał w Szwecji – w języku polskim – dwutomową rozprawę „Wody wigierskie i huciańskie – studium toponomastyczne”. Był to rodzaj buntu przeciwko hitlerowskim okupantom Polski. Wywołał tym gwałtowną reakcję hitlerowskiego ministerstwa propagandy i notę protestacyjną do rządu Szwecji.

W Polsce jest bardzo mało egzemplarzy tej pracy. Myślimy, że tym reprintem sprawimy, że ta praca będzie dostępna szerszemu czytelnikowi. Do tomu 1 dołączone są dwie mapy rejonu Suwalszczyzny, który badał Falk. Praca poprzedzona jest obszernym wstępem autorstwa profesora Terho Paulssona z Uniwersytetu w Lund, byłego współpracownika profesora Knuta-Olofa Falka. Tom 2 to bezcenne fotokopie dokumentów z Biblioteki Ordynacji Krasińskich, bezpowrotnie stracone podczas wojny. Całość została wydana na kredowym papierze. Nakład minimalny, a cena przystępna!

Szerszy opis książki można znaleźć tutaj: https://jzi.org.pl/publikacje/reprinty/wody-wigierskie-i-hucianskie-studium-toponomastyczne/

Zamówienia (z realizacją pod koniec września) można składać w naszym sklepie: https://jzi.org.pl/produkt/wody-wigierskie-i-hucianskie-studium-toponomastyczne/

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Studzieniczna – indeksy ślubów z lat 1899-1914

Do Geneo search engine dodaliśmy indeksy ślubów z parafii Studzieniczna z lat 1899-1914. Wśród niemal 400 wpisów, które wszystkie podpisał ks. proboszcz Konstanty Pieczkajtys, znajdziemy m. in. trzy odpisy ślubów zawartych w USA wpisanych w dwóch kolumnach na karty księgi – w lewej kolumnie po rosyjsku, w prawej – po łacinie. Trudno orzec jaki był cel tego typu wpisów, bo w innych parafiach w tym samym okresie z tego typu wpisami nie spotkaliśmy się. Znajdziemy też takie wpisy, gdzie oboje nowożeńcy zamieszkiwali poza parafią Studzieniczna. Ślub odbywał się w Studzienicznej za zgodą proboszcza właściwego dla miejsca zamieszkania panny młodej, prawdopodobnie ze względu na sanktuaryjny charakter tego miejsca. Poza tym w nowych indeksach znajdziemy osoby przybywające ze wszystkich stron, choć najwięcej z ościennych parafii: augustowskiej, krasnoborskiej, sztabińskiej, wigierskiej, szczeberskiej i bargłowskiej.

Księgę z języka rosyjskiego indeksował Krzysztof Zięcina. Dziękujemy!

 
Opublikowano Jeden komentarz

Inhabitants of Łubianka based on Jaminy record books

The Łubianka forest settlement located 1.5 km northwest of the village of Jaminy appears for the first time in the record books of the Roman Catholic parish in Jaminy in 1810. Over the years, the name of the settlement has evolved, recorded in various ways:

Posada Łubianka, Łubiana, Łubiane, Łubianka, Łubiano, Łubianne, Straż Łubianna, Kolonia Łubianne, Posada Łubiana, Posada Leśna Łubiana, Straż Łubiana, Osada Łubianka and Osada Łubiana.

The "Geographical Dictionary of the Kingdom of Poland and Other Slavic Countries" published in Warsaw in 1880-1902 mentions the settlement of Łubiane aka Łubiańce in the Augustów poviat, in the municipality of Dębowo, in the Jaminy parish. At that time, there was 1 house in the settlement, and the settlement was inhabited by 9 people.

This article aims to describe the people who lived in Lubianka and were recorded in the record books of the Jaminy parish from the beginning of the 19th century until the outbreak of World War II in 1939.

The oldest families recorded in Łubianka in the record books were Witkowski. The surname Witkowski was also spelled as Wićko.

Jan Witkowski and Franciszka Piktel

On November 22, 1807, Jan Witkowski, a 24-year-old single from Jaziewo with Franciszka Piktel, a 25-year-old single from Wrotki, got married in the Jaminy church.

Their daughter Rozalia was born in Wrotki in 1808.

Next children were born in Łubianka. Marianna was born in 1810 (the godparents were Mateusz Suchwałko and Helena Piktelanka), and in 1814 Ludwik (godparents: Jakub Suchwałko and Marianna Szumska from Mogilnice).

Jan Witkowski and Marcela Tomaszewska

Only one entry for this family can be found in the Jamian books. In 1812 the son Jan was born. The godparents were Michał Witkowski and Franciszka Piktelanka. Father Michał was written as honest, which at that time meant a farmer or a rural craftsman.

Jan Stożyński and Konstancja Piktel

In 1814 Jan Stożyński, an honest from Jaminy and Konstancja Piktel, an honest from Łubianka, got married in the Jaminy church. The further history of this family was associated with the village of Jaminy, where the spouses lived. In the same year, their son Ludwik was born. There is no mention of other children of Jan and Konstancja. In 1838 Ludwik Stożyński married Ludwika Chilicka from Sztabin. After the death of his wife, in 1854 he remarried with Katarzyna Gruszewicz from Jaminy.

Jan Witkowski and Marianna Kozakiewicz

In 1815 Jan Witkowski, a widower from Łubianka (probably after the deceased Franciszka née Piktel) and Marianna Kozakiewicz, a sible from Jaminy, got married in the Jaminy church. In the same year, their son Paweł was born in Łubianka. The next children are Marianna (born in 1818), Wojciech (born in 1820) and Antoni (born in 1821), who in 1841 married Anna Panasewicz from Jaminy. The next children of Jan Witkowski and Marianna née Kozakiewicz were already born in Jaminy: in 1824 Agnieszka and in 1826 Katarzyna. Jan died in Jaminy in 1849, recorded in his death certificate as Jan Wićko.

Paweł Witkowski and Katarzyna Łankowska (Łonkowska)

In 1816 Paweł Witkowski, a single from Jaziewo with Katarzyna Łonkowska, a single from Wrotki got married in the Jaminy church. In 1817 their son Felicjan was born in Łubianka. Another child of Franciszek was born in Wrotki in 1819. More references to this family in the Jaminy books have not been found.

Jan Zagrodzki and Marianna Mieszał

The Zagrodzki family appeared in the books of the Jaminy parish twice, on the occasion of the birth of children. In 1821 Tekla was born in Łubianka, whose godparents were nobles Ignacy Chodorowski and Wiktoria Krajewska. A year later, Ignacy Zagrodzki was born. His godparents were also nobles: Ludwik Piotrowski and Anna Chodorowska.

Marianna Leszczyńska

Once in the books of the Jaminy parish, Marianna Leszczyńska, single, was registered, who in 1824 in Łubianka gave birth to an illegitimate child named Ludwik. The godparents were noble Andrzej Teresewicz and Helena Stożyńska. In 1830 Rozalia, 3-year-old daughter of Marianna Leszczyńska, single from Jaziewo, died, but it is not certain whether the record applies to the same Marianna, who had lived in Łubianka six years earlier.

Barbara Panasewicz

Similarly to Marianna Leszczyńska, to Barbara Panasewicz gave birth to an illegitimate child in Łubianka. In 1825 she gave birth to Victoria Felicja. The godparents of the child were nobles Piotr Kuleszewski and Konstancja Białkowska. The child died a year later in Jaminy, recorded in the books of death as Felicjanna Panasewicz. In 1830 Barbara gave birth to another illegitimate child in Mogilnice - Rozalia. This Rozalia, who lived in Jaminy at the time, married Mateusz Borysewicz in 1859. She died in 1872 and was recorded in the books of death as Rozalia Borys née Panasewicz, which proves that in the nineteenth century surnames still evolved. Barbara gave birth to two more illegitimate children. In 1835, Adam Panasewicz was born in Jaminy, who probably died shortly thereafter, because in 1836 Barbara gave birth to another son of the same name.

Felicjan Białkowski and Konstancja Tarasiewicz

Only one entry regarding this family has survived in the Jaminy books. In 1826, forester (podleśny) Felicjan Białkowski died at the age of 36, leaving his wife Konstancja née Tarasiewicz.

Paweł Rogalski and Dorota

The maiden name of Dorota, who was a maid in the Łubiane sacred spot, is unknown. The family appeared on the pages of the Jaminy books only once. In 1833 Paweł Rogalski, son of deceased Paweł Rogalski and Dorota, died at the age of 6.

Karol Baumgarten and Franciszka Preśnicka

Like the family of Felicjan Białkowski and Konstancja Tarasiewicz, the family of Karol Baumgarten and Franciszka née Preśnicka appeared in the Jaminy books due to the death of the head of the family. In 1834, the noble Karol Baumgarten, a forester (podleśny) of The Royal Forests, son of Karol Baumgarten and Elżbieta, died in Poniemuń. He left his sister Karolina apart from his wife.

Rozalia Totoraj

Rozalia Totoraj, a single woman, appeared on the pages of the Jaminy record books only once. In 1847 she gave birth to her daughter Elżbieta in Łubianka. Rozalia worked as a maid in Łubianka. This time the baby godparents were not nobles, as in the case of the aforementioned maidens, but Jan Witkowski - a farmer from Jaminy and Antoni Mordas - a cornerer (kątnik) from Jaminy.

Kazimierz Książkowski and Karolina Dobrzańska

In 1846, 30-year-old Kazimierz Książkowski, residing in Jaminy, born in Kojle village in Wiżajny parish, son of Jan and Konstancja née Kilert and 19-year-old Karolina Dobrzańska, living in Dębowo, and born in Augustów, daughter of Józef Dobrzański and Marianna, guardians of the lock in Dębowo, were married in the Jaminy church. Kazimierz Książkowski held the position of shooter of The Government Forests of the Guard Łubiana. He changed jobs quite often. In 1843, holding the position of the shooter of The Government Forests in Klonowo, he became the godfather of Franciszka Pusdeszrys. In 1847 Józefata Pelagia Książkowska was born in Wrotki. The only child of Kazimierz and Karolina born in Łubianka was Anna (1849). The next children - Leonard Walenty (1851) and Feliks (1854) were born in Ostrzełek, where Kazimierz was transferred to.

Maciej Juchniewicz and Katarzyna Lotkowska

The family of Maciej and Katarzyna appeared in the Jaminy books many times. Katarzyna's maiden name is not certain, it was also sometimes written as Załkowska, Złotkowska and Hotkowska. The family did not live in Łubianka, but in Jaziewo. Their son Kazimierz died in Łubianka in 1853. Other records about this family were registered in Jaziewo. The wedding between Maciej Juchniewicz from Jaziewo and Katarzyna (written as Złotkowska) took place in 1819. In 1821, their daughter Marianna was born, who had to die soon after birth. In 1824, Antonina Juchniewicz was born in Jaziewo. She died in 1900 in Jaziewo, written as Antonina Roszko after her husband. In 1838 son Kazimierz Józef was born, the same who died later in Łubianka. In the same 1838, 3-year-old Marianna Juchniewicz died. Her birth certificate was not found in the Jaminy books. Another child was Józefata, born in 1841. Józefata died as a widow (registered as Józefa Calewska) in 1916 in Jaziewo. Maciej Juchniewicz died as a widower in Jaziewo in 1866.

Jan Prejss and Salomea Tyszko

In 1855 Jan Prejss, a forester (podleśny) of The Government Forests from Łubianka, died, and this is the only trace of this family in the Jaminy books.

Roman Klichowski and Józefa Jętarska

Literally for a moment, a forester (podleśny) of The Government Forests Roman Klichowski with his wife Józefa Jętarska from Łubianka settlement appeared in the birth and death certificates from the Jaminy parish. In 1861 their daughter Domicella Kajetana was born in Łubianka, who died the same year.

Józefata Gabrych

Another single in Łubianka who appeared on the pages of the Jaminy books was a maid born in Jastrzębna. In 1862 she gave birth to an illegitimate daughter Michalina.

Franciszka Talkowska

Franciszka Talkowska, who in 1866 gave birth to Ignacy Czesław in Łubianka, was an unmarried peasant, permanently residing in Jaziewo. In the books of the Jaminy parish in the 1860s, you can find birth and death records of Franciszka Talkowska's other children, perhaps the same Franciszka, who in 1866 was residing in Łubianka. In 1861 Józef Talkowski was born in Lipowo, who died in 1868 in Jaziewo. In 1863, Franciszka Talkowska became the mother of Franciszka, who was born in Jaziewo and died there in 1869.

Jan Mrozowski and Bogusława Kowalewska

The Mrozowski family appeared on the pages of Jaminy record books for a while in connection with the role of the forester (podleśny) of The Government Forests in the Guard of Łubiana by Jan Mrozowski. In 1868, his son Stanisław was born in Łubianka. The same year, just over two weeks later, Bogusława Mrozowska née Kowalewska died (recorded in the death certificate as Bogumiła), perhaps as a result of postpartum complications. She was the daughter of Antoni Kowalewski, director of the Horoszno chamber and Eleonora née Cybulski.

Antoni Witkowski and Marianna Wąsowska

A family that appeared only once on the pages of the Jaminy books on the occasion of the marriage of their daughter Maria Wąsowska. In 1872 she married Jan Andradzki from Dębowo, son of Stanisław Andradzki and Aniela née Głowacka. Antoni was at the time a forest ranger in Łubianka, although Maria was born in Potwiszki, in the Skrawdzie parish.

Teofila Prużańska

Teofila Prużańska, a single peasant woman working as a laborer, appeared in the Jaminy books only once. In 1873 she gave birth to her son, Stanisław, in Łubianka.

Władysław Markowski and Klementyna Głowińska

Two children were born in Łubianka to Władysław Markowski, a noble junior forester of the Jaminy parish, and Klementyna Głowińska. In 1878 Stefania Klementyna, and two years later Józef Piotr. After this date, the family does not appear in the books of the Jaminy parish.

Jan Owsiejko and Marianna Andraka

In 1888 in Jaminy there was a marriage between Jan Owsiejko, a native of Laudańszczyzna in the Suchowola parish, son of Mateusz Owsiejko and Anna née Piotrowski, who at that time worked as a laborer in Łubianka, with Marianna Andraka from Mogilnice. After the wedding, the life of the young couple was associated with Mogilnice. In 1888 their daughter Rozalia was born, in 1894 Wincenty, in 1897 Melania, who died three years later, in 1903 Ignacy was born. In 1900, Stanisław's 9-year-old daughter died in Mogilnice. Marianna Owsiejko née Andraka died in 1911. Later that year Jan Owsiejko married Franciszka Szyc from Jaminy. He became a widower for the second time in 1921, and died in 1922.

Ewa Wyszyńska

In 1894 in Łubianka an unmarried peasant laborer, Ewa Wyszyńska, gave birth to her daughter Władysława. In 1924 in Jaminy Władysława Wyszyńska married Józef Kucharski from Dolistowo, born in Jatwieź Wielka. Perhaps the same Ewa Wyszyńska, a single from Jaminy, born in Uścianki, married in 1898 Ludwik Kozakiewicz, a widower from Jaminy. Ludwik Kozakiewicz died in Jaminy in 1911, and Ewa married Ludwik Czmielewski from Czarniewo in 1923.

Michał Toczko and Joanna Dobrowolska

In 1900 in Jaminy Michał Toczko, son of Ludwik and Ewa née Mitruk, born in Zwierzyniec Wielki, and living in Łubianka married with Joanna Dobrowolska from Wrotki. After the wedding, the family's life went on in Wrotki. In 1901 Albin was born, in 1903 a daughter Bronisława (she died in the same year), a year later Aleksandra (died after birth), in 1905 Melania, in 1907 Hieronim (died in 1922), and in 1910 Władysława (she died in the same year). It seems that out of all the children of Michał and Joanna only Albin Toczko lived to adulthood, who in 1928 married Józefa Polkowska from Polkowo and Melania Toczko, who in 1931 married Julian Prawdzik. In 1904 Michał's father, Ludwik, died in Wrotki, and Michał himself died in 1941.

Aleksander Rybacki and Bronisława Nowicka

In 1921 in Łubianka a forester of The Augustów Government Forests, 68-year-old Aleksander Rybacki died, a native of Garwolin, son of Jan and Karolina née Dulska, leaving his wife Bronisława née Nowicka.

Leonard Witkowski and Malwina Wierzykowska

In 1927 Malwina Witkowska died in Łubianka, where she temporarily lived, wife of Leonard - a state railways clerk, daughter of Adam Wierzykowski and Maria Felber, coming from Brigidów estate in the Rzeczyce poviat, the Nowogródek province.

Julianna Anna Duczyńska

In 1932, Miss Julia Anna Duczyńska, 63-years-old, daughter of Wincenty and Krystyna née Krasicki, a native of Warsaw, died in Łubianka.

In addition to the above-mentioned families, on the pages of the Jamian books there are foresters associated with the forester's lodge in Łubianka, who did not leave any traces of their own families, but were only recorded as witnesses or godfathers. They were: forester (podleśny) Jan Botowski aka Batowski in the Jaminy books appearing in 1835-1840, Ksawera Batowska, his daughter recorded twice in 1839, forester (podleśny) Kacper Łapiński, who appeared in the Jaminy books in 1840-1847, forester (podleśny) Karol Soiński in Jaminy books occurring in 1858-1863 and junior forester Ignacy Krotowicz in 1885.

Thanks to the kindness of Urszula Zalewska, Jerzy Kozłowski and Małgorzata Piekarska I can add a piece of the further history of Łubianka.

W latach 60. w Łubiance znajdowała się siedziba Nadleśnictwa Państwowego Sztabin. Nadleśniczym był Stanisław Bołtuć (ur. w 1905 r.); Edward Kozłowski pełnił funkcję leśniczego, a jego żona, Maria Kozłowska, z d. Rzepnicka – głównej księgowej. Kasjerem był p. Krysztopa (z Dębowa albo Jasionowa); księgową – Halina Lotkowska ze Sztabina (wyszła za mąż za Henryka Wielgata ze Sztabina, do pracy dojeżdżała ze Sztabina skuterem Osa); pracowała tam też Krystyna Koniecko (później Kapusta).

We wspomnieniach Jerzego Kozłowskiego, żona nadleśniczego, Czesława Bołtuć, co rano szła karmić świnie, śpiewając Kiedy ranne wstają zorze…

Jerzy and Małgorzata Kozłowski, children of Edward and Maria Kozłowski; in the background you can see the Forest District magazine, where soups in liter cans described with abbreviations were stored: KP (cabbage soup), GR (pea soup), J (vegetable soup), KR (krupnik). Photo taken: Aug. 1965
Visible official table: Nadleśnictwo Państwowe Sztabin; from the right: Mrs. Teresa Janik née Lulewicz, Maria Kozłowska and her children, Jerzy and Małgorzata on a motorcycle belonging to forester S. Bołtuć (so-called WFMka). Date taken: Aug. 1965.
The carter of Forestry District, Mr. Rutkowski from Mogilnice (distributing food and water to the area from the warehouse in Łubianka) with the children of Mr. Kozłowski; the horse's name was Wabik. Date taken: Aug. 1965.

 

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Janówka – indeksy chrztów z lat 1691-1702

Coraz mocniej zagłębiamy się w genealogiczną historię regionu. W wyszukiwarce Geneo opublikowaliśmy właśnie około 650 indeksów chrztów z parafii Janówka z lat 1691-1702. Dla genealogów zawartość tej księgi ma ograniczone znaczenie, gdyż istnieje ogromna, niemal 100-letnia luka w zapisach metrykalnych w parafii Janówka. Ciężko więc będzie powiązać zidentyfikowanych przodków żyjących w XIX wieku z osobami pojawiającymi się w nowo-dodanym materiale. Oczywiście przy odrobinie szczęścia i dodatkowych informacjach nie jest to wykluczone.

Znajdziemy tu również nieliczne zapiski dotyczące osób z zachodnich rubieży parafii Augustów, sąsiedniej parafii Raczki oraz przygranicznych regionów Prus Wschodnich. Poznamy imiona i nazwiska osób zamieszkujących dwory: Dowspuda, Mazurki i Grabowo. Warto również zwrócić uwagę na zaginione już formy nazwisk (np. Borzymczyk a nie Borzym, Zajczyk a nie Zajko, Arasimczyk a nie Arasim), a także na nazwiska, które w księgach 19-wiecznych już się nie pojawiły (np. Pierożek, Wyrwik, Dołgiła). Kolejnym utrudnieniem dla genealogów jest brak nazwisk panieńskich matek. Zachęcamy również do zapoznania się z pojawiającymi się dość często informacjami o szlachcie zamieszkującej region.

Wszystkie dzieci chrzcił ks. Jan Franciszek Sucharzewski. 50 lat po spisaniu ostatniej metryki w 1702 roku, ks. Leonowicz, ówczesny proboszcz janowiecki podsumował zawartość księgi, którą zamieszczamy jako zdjęcie wiodące.

Z języka łacińskiego księgę zindeksował Krzysztof Zięcina. Dziękujemy!

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Bargłów – indeksy zgonów z lat 1836-1850

Niedawno do Geneo search engine dodaliśmy indeksy zgonów z parafii Bargłów z lat 1836-1850. Były one zarówno w genetece jak i w naszej bazie już wcześniej, ale w formie uproszczonej – bez dat, świadków i innych cennych informacji z punktu widzenia genealoga. Ponadto indeksy te zostały zweryfikowane, co poskutkowało ogromną ilością poprawek i uzupełnień w stosunku do oryginalnych indeksów. Zachęcamy do ponownego przeglądania tego okresu dat, gdyż ilość nowych informacji jest ogromna.

Na uwagę zasługuje spora ilość metryk z informacją o pochówku “na miejscowych mogiłkach” co często skutkowało nawet znacznym opóźnieniem w spisaniu aktu, a także niezgodnym z prawem pochówkiem bez naocznego przekonania się o zejściu denata.

Księgę indeksowała Anna Croizet, uzupełniała i weryfikowała Wiola Ostrowska. Dziękujemy!

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Pomagamy w poszukiwaniach, pomóżcie i Wy!

 

Zgłosiła się do nas Kaira, która mieszka w USA. Jej prababcia, Bronislawa Dzienis pochodziła z terenu parafii Krasnybór. Jej rodzice Paulina Krzysztofik (1842 Ostrowie – 1918 Jastrzębna) i Kazimierz Dzienis (1840-1885 Jastrzębna) mieli siedmioro dzieci: Józef, Jan, Ludwik, Paweł, Bronisława (prababcia Kairy), Julianna, Wiktoria – wszyscy urodzeni w Jastrzębnej lub w pobliżu.

Kazimierz, Paulina i Józef mają nagrobki na cmentarzu krasnoborskim (na zdjęciach). Są zadbane i ktoś co jakiś czas zostawia świece i kwiaty, więc w pobliżu musi być rodzina. Kaira chciałaby poznać tę rodzinę, to zapewne jej najbliżsi krewni mieszkający w Polsce. Jeśli więc to ktoś z Was przychodzi na ten grób lub ktoś z Was wie, kto zapala znicze, dajcie nam znać. Przekażemy kontakt Kairze. Może dzięki odnalezieniu rodziny usłyszymy jakąś ciekawą historię? Mamy nadzieję, że ciąg dalszy nastąpi!

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Jeleniewo – indeksy ślubów z lat 1814-1816

Indeksacja parafii Jeleniewo idzie dość sprawnie. Do Geneo search engine dodaliśmy 150 kolejnych indeksów ślubów z trzech ksiąg stanu cywilnego z lat 1814-1816. Wpisów w księgach jest znacznie więcej niż 150, gdyż w latach 1808-1825 zapisywano również każdą zapowiedź osobno. Często bywało tak, że część istotnych dla nas genealogów informacji znajduje się w zapowiedziach, a część w metryce. Rolą indeksującego jest więc przeczytać wszystko, wyłuskać i scalić wszystkie konieczne dane w postaci jednego spójnego rekordu. Tym większy szacunek dla indeksujących śluby z tych lat!

Przełom 18. i 19. wieku to kres dużej migracji ludności na tym obszarze związanej z osadnictwem na nowych terenach, ale również będącej skutkiem pustoszących czasem całe wioski nieuleczalnych podówczas chorób zakaźnych. Wśród nowych indeksów znajdziemy więc osoby urodzone nie tylko w parafii Jeleniewo i w parafiach ościennych, ale również przybyszów z dość odległych parafii położonych daleko na północ (obecna Litwa) i daleko na południe (Mazowsze) od Jeleniewa. Znajdziemy też pojedyncze osoby, które do jeleniewskiego kościoła zawędrowały z okolic nadbiebrzańskich. Zachęcamy do wyszukiwania przodków i krewnych również pośród świadków.

Indeksowała Aneta Nowikowska-Kurowska. Dziękujemy!

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Jeleniewo – indeksy ślubów z 1823 roku

W czerwcu 2018 roku rozpoczęliśmy indeksację parafii Jeleniewo. Od tamtej pory do Geneo search engine dodaliśmy indeksy z 42 ksiąg, włącznie z właśnie opublikowaną zawartością księgi ślubów z 1823 roku. Jeszcze dużo pracy przed nami. Jak głosi obrazek, do indeksacji pozostało jeszcze około 140 ksiąg. Są to z reguły duplikaty (urodzenia, śluby i zgony z jednego roku w jednej księdze) – dużo w języku rosyjskim. Jest też sporo aneksów do akt małżeństw (wypisy z metryk urodzeń młodych, zaświadczenia o wyszłych zapowiedziach i wypisy z metryk zgonów współmałżonków wdów i wdowców). Na razie indeksujemy w większości księgi polskojęzyczne. Czas jednak powoli brać się również za księgi rosyjskojęzyczne. Czekamy na chętnych, którzy podjęliby się tego ambitnego zadania!

Księgę ślubów z 1823 roku zindeksował Ernest Koprowski. Dziękujemy!

 
Opublikowano Dodaj komentarz

Studzieniczna – indeksy urodzeń z lat 1890-1892

Jeszcze nie wystygły wczoraj dodane indeksy z Jeleniewa, a już do Geneo search engine dodajemy kolejne. Jest to niemal 450 indeksów urodzeń z parafii Studzieniczna z lat 1890-1892. Księga powstała w latach 40-tych 20. wieku z rozerwania większej księgi i znalazła się w Urzędzie Stanu Cywilnego, a obecnie znajduje się w Archiwym Państwowym w Suwałkach. Takie traktowanie nie wyszło jej na dobre. Chcąc ratować luźne karty sklejono ją tak niefortunnie, że mimo dość szerokich marginesów nie widać części wpisów w metrykach. To samo dotyczy dopisków o ślubach i zgonach na marginesach. Z tego powodu momentami rozczytane dane sa niepełne.

Księgę z języka rosyjskiego zindeksowała Barbara Muzyk. Dziękujemy!