Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Bargłów – indeksy ślubów z lat 1908-1921

Pięćsetna księga, która została udostępniona w bazie danych Geneo search engine pochodzi z parafii Bargłów i zawiera metryki ślubów z lat 1908-1921.

Księga ta obejmuje między innymi okres I Wojny Światowej, której efekty wyraźnie widać w zapisach małżeństw. I tak w roku 1915 zawarto tylko 3 śluby w listopadzie. Z kolei pomiędzy majem 1917 roku a wrześniem 1918 roku pobłogosławiono kilka par, wśród których panna młoda była z parafii rajgrodzkiej. Natomiast w roku 1919 ( styczeń i luty ) odbyły się dwa śluby żołnierzy niemieckich z tej samej kompanii i pułku z pannami z Folwarku Netta. W tym okresie śluby zawierane były pospiesznie, czasem z dyspensą od trzeciej lub nawet drugiej zapowiedzi. Poza tym jak zwykle – mnóstwo ciekawych informacji o mieszkańcach parafii Bargłów i wielu ościennych parafii.

Księgę zindeksowała Barbara Muzyk. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Przerośl – indeksy ślubów i zgonów z 1867 roku

Dodając do Geneo search engine indeksy ślubów i zgonów z Przerośli zainaugurowaliśmy indeksację tej parafii. Ta księga to duplikat, ale pozbawiony kart obejmujących urodzenia.

W części dotyczącej zgonów znajdziemy całkiem sporą ilość opóźnionych wpisów – o rok, a nawet o dwa lata. Wczytując się w te metryki możemy znaleźć informację, że dotyczą one osób, które zostały pochowane poza cmentarzem parafialnym, na prywatnych mogiłach w Hańczy, Werselach, Kruszkach i Łanowiczach. Ciekawe, czy do dzisiejszego dnia zachowały się jakieś ślady tych miejsc. Pod jedną metryką zgonu podpis swój zostawia Konstanty Ksenofont Benkendorf , dziedzic dóbr Łanowicze podówczas mający 44 lata. Ponadto, mimo że Przerośl jest najbardziej na północ wysunięta parafią jaką indeksujemy, uważny badacz znajdzie tu ślady mieszkańców Raczek i Janówki.

Księgę indeksowała Agnieszka Matusiak. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Janówka – indeksy ślubów z lat 1851-1862

Kościół w Janówce

Od wczoraj w wyszukiwarce Geneo znajdują się nowe indeksy ślubów z parafii Janówka z lat 1851-1862. Była to ostatnia księga ślubów XIX wieku dostępna z tej parafii. Zachowana jest ciągłość od 1811 roku do 1900 roku, w tym za lata do 1825 roku mamy do czynienia z księgami cywilnymi i kościelnymi. Łącznie jest to 2853 zindeksowanych ślubów z XIX wieku!

Księgę zindeksował Michał Sienkiewicz, a weryfikowała Basia Muzyk. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Krasnopol – indeksy zgonów z 1819 roku

Kościół w Krasnopolu

Dokładnie 200 lat temu, w czwartek 13 maja 1819 roku na plebanii krasnopolskiej stawiają się dwaj gospodarze ze Żłobina – Antoni Namiotko i Bartłomiej Rudziewicz zgłaszając proboszczowi Michałowi Gutowskiemu śmierć  30-letniego Michała Jurkiewicza mieszkającego kątem u innego gospodarza ze Żłobina, Jana Makarewicza w domu pod numerem 7.

Czy ktoś 200 lat później pamiętałby o tym wydarzeniu i ludziach w nim uczestniczących gdyby nie praca Jamińskiego Zespołu Indeksacyjnego? Staramy się przywrócić do życia stare zapisy z ksiąg metrykalnych parafii pn-wsch Polski indeksując z fotokopii lub skanów te zapomniane wydarzenia. W ramach tych prac do Geneo search engine dodaliśmy właśnie indeksy zgonów z 1819 roku z parafii Krasnopol. Jest to już ostatnia księga spisywana w Krasnpolu według Kodeksu Napoleona, którą zindeksowaliśmy i udostępniliśmy.

Kolejne indeksy będą pochodzić z ksiąg duplikatów obejmujących urodzenia, śluby i zgony z jednego roku. Do indeksacji pozostają również aneksy do akt małżeństw. Pracy przy parafii Krasnopol jeszcze wiele przed nami.

Księgę zindeksowała dla Was Anna Bury. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Jeleniewo – indeksy urodzeń z lat 1816-1817

Jako, że 200 lat temu Jeleniewo było dużą parafią, więc dodanie dwóch roczników urodzeń do Geneo search engine wzbogaciło bazę danych aż o 550 nowych indeksów. Ponieważ są to akta cywilne, znajdziemy tam więc liczne osoby wyznania ewangelickiego, zarówno osadników, jak i rzemieślników (kowali, stolarzy, garbarzy i innych).  Z kolei dla nielicznie pojawiającej się szlachty prowadzono osobną numerację metryk. Brak jest natomiast wpisów dotyczących Żydów.

Warto wypisać kilka ważnych osobistości, które w tych latach stawiają się w jeleniewskiej plebanii (wszyscy wielmożni Jaśnie Panowie):

  • Ludwik Michniewicz, Rotmistrz Województwa Trockiego i jego syn Wojciech
  • Jan Bajkowski, chorąży Wojsk Polskich, bliski krewny proboszcza Antoniego Bajkowskiego
  • Konstanty Kotnarski, kapitan Wojsk Polskich
  • Antoni Kotnarski, Rządca Żupy Solnej z Augustowa
  • Stanisław Modzelewski, podinspektor Dóbr i Lasów Narodowych Okręgu Sejneńskiego
  • Piotr Czajewski, Rotmistrz Województwa Smoleńskiego
  • Jan Nepomucen Sawicki, adiutant major z Podsumowa
  • Michał Jeliński, porucznik Wojsk Polskich z Suwałk
  • Kajetan Tomalewicz, Kalkulator Województwa Augustowskiego z Suwałk
  • Józef Jabłoński, były porucznik Wojsk Polskich z Suchodołów
  • Andrzej Żukowski, Podleśny

Wszystkie metryki z dwóch ksiąg urodzeń zindeksował Wiktor Maciejowski. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Okupacja niemiecka 1941-1944

Poniżej zamieszczamy kolejny fragment jednego z rozdziałów 3 tomu monografii parafii Jaminy. Książkę można zamawiać poprzez nasz sklep internetowy.

W sierpniu 1941 r. powstała niemiecka administracja cywilna. Utworzono Okręg (Bezirk) Białystok, będący pod zarządem Prus Wschodnich. Gmina Dębowo została włączona do powiatu (Kreis) Grajewo, a siedzibą gminy było Kroszewo. Urząd gminy mieścił w dużym budynku szkoły. Gminą Kroszewo zarządzał komisarz Neuman, był wyjątkowo wrogo nastawiony do polskiej ludności, może również dlatego, że na wojnie niemiecko-polskiej z września 1939 r., stracił rękę. Zamknięto wszystkie szkoły, pod groźbą kary nakazano zdać władzom niemieckim wszystkie radia i rowery. Przestały funkcjonować wszystkie sklepy w gminie, a kooperatywy, utworzone przez sowietów, zostały jeszcze przed wkroczeniem Niemców doszczętnie rozgrabione przez mieszkańców.

Na każdego rolnika nałożony został kontyngent dostarczenia niemieckim władzom mięsa, mleka, zboża i ziemniaków. Mieszkańcy mieli również nakaz pracy w lesie. Organizowane były tzw. sprzęgi po dwóch rolników z każdej wsi na tydzień. Mieli za zadanie ściąć ilość drzew ustalonych normą i wywieź na składnicę lub na tzw. „bindugę”[1] do rzeki w Sosnowie. Paszę i żywność musieli sobie zapewnić, a zakwaterowanie mieli u okolicznych rolników.[2]

Mieszkańcom nakazano wyrabiać nowe dowody tożsamości tzw. ausweisy. Zdjęcia do ausweisów robił Szczepan Żabiliński, organista z Jamin, który po wojnie założył w Augustowie znany zakład fotograficzny „Foto-bajka”.

Rys. 63. Ausweis Pelagii Godlewskiej z Lipowa.

Sołtysem w Jaminach został Władysław Lewoc[3], a zastępcą Stanisław Chilicki[4], zaś w Jaziewie Kazimierz Kasjan, pełniący te obowiązki od kilku kadencji. Zastępcą sołtysa był Zygmunt Janik[5] (senior), który w czasie okupacji sowieckiej należał do partyzantki, następnie aresztowany, uciekł z rozbitego więzienia w Grodnie. Prowadził samotnie gospodarstwo, ponieważ cała jego rodzina została wywieziona na Syberię. Żandarmi niemieccy często robili objazd po wsiach. Przyjmowano ich zazwyczaj u sołtysów i pojono bimbrem. Chociaż pędzenie bimbru było surowo zakazane, to żandarmi przymykali na to oko, pijaństwo było silniejsze od urzędowych zakazów. Zdarzył się nawet przypadek, że niemiecki żandarm z posterunku w Sztabinie o nazwisku Badyla, sam dostarczył kompletną aparaturę do pędzenia samogonu sołtysowi z Jamin[6].

[1] Binduga – miejsce nad rzeką, kanałem lub jeziorem, służące do składowania i przygotowania drewna do spławu

[2] „Wojna w mojej pamięci” Piotr Chilicki, Wydawnictwo JZI, 2017 r., str. 38

[3] Władysław Lewoc, syn Ignacego i Ludwiki z Haraburdów, ur. 23 marca 1893 r.

[4] Stanisław Chilicki, syn Teofila i Kazimiery z Murawskich.

[5] Zygmunt Janik został aresztowany przez Niemców wiosną 1944 r. Przez pewien okres przetrzymywano go w Augustowie w „Domu Turka”, w którym mieścił się areszt i siedziba Gestapo. Prawdopodobnie został zamordowany przez Niemców.

[6] „Wojna w mojej pamięci” Piotr Chilicki, Wydawnictwo JZI, 2017 r., str. 39

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Za pierwszego Sowieta

Poniżej zamieszczamy mały fragment jednego z rozdziałów 3 tomu monografii parafii Jaminy. Do czasu otrzymania książki z drukarni będziemy publikować jeszcze kilka podobnych fragmentów. Ciekawe wydarzenia, prawda? Książkę można zamawiać poprzez nasz sklep internetowy.

W 1940 r. jesienią zostali aresztowani Eugeniusz Panasewicz, lat 21 i Władysław Tomaszewski, lat 20, nie wrócili do domu, prawdopodobnie zmarli w syberyjskich łagrach. Na początku października 1940 r. aresztowano Teofila Chilickiego[1] i Kazimierza Grzywińskiego syna Aleksandry Grzywińskiej, ur. w 1887 r. Aresztowano ich za przynależność do POW i późniejszy udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Początkowo siedzieli w więzieniu w Grodnie, po wyroku sądowym, skazującym na 9 lat więzienia, przewieziono ich do Brześcia nad Bugiem. W czasie niemieckiego nalotu na Brześć, 22 czerwca 1941 r., nadzór więzienia uciekł, cywile wraz z grupą więźniów powyważali drzwi z cel i więźniowie uciekli. Teofil Chilicki wrócił do domu na początku lipca.

 Rys. 58. Teofil Chilicki w mundurze strzelca 41 Suwalskiego Pułku Piechoty. Zdjęcie z 1920 r.

W 1940 r. NKWD aresztowało Bronisława Kundę z Jamin, syna Jana, ur. w 1908 r. Wyrokiem sądu z dnia 31 stycznia 1941 r. został skazany na karę śmierci, wyrok wykonano.[2]

W czerwcu 1941 r., aresztowani zostali Władysław i Wacław Lewoc z Jamin. Po kilku dniach wrócili do domu, po zbombardowaniu Grodna 22 czerwca 1941 r., uciekli z rozbitego więzienia. Część mieszkańców, by uniknąć aresztowania ukrywała się aż do wybuchu wojny niemiecko-rosyjskiej, Marian Tomaszewski i Wacław Grzywiński latem ukrywali się głęboko w lesie w zbudowanych szałasach, gdzie rodzina po kryjomu dostarczała żywność. Zimą, spali w oborach i stodołach rolników, którzy mieli zabudowania blisko lasu. Stanisław Chilicki uciekł przed aresztowaniem i ukrywał się w specjalnie zrobionej skrytce we własnej stodole. Jan Lulewicz, kilkunastoletni chłopak z Jamin zginął w niewyjaśnionych okolicznościach zakłuty bagnetami, przez uciekających przed Niemcami, sowieckich żołnierzy. W podobnych okolicznościach, również od pchnięć bagnetem, śmierć poniósł Sieńko z Mogilnic.[3]

Sowiecka nienawiść do wszystkiego co polskie, odnosiła się nie tylko do ludzi, ale również do wszystkiego co było z tą polskością związane. Przykładem tego jest stojąca w lesie Łubianka, figura Matki Boskiej, wystawiona w 1939 r. przez tutejszych leśników, zresztą wywiezionych w 1940 r. na Syberię. Rosjanie urządzili sobie z figury tarczę strzelecką. Ślady postrzałów widoczne są do dziś.

[1] Teofil Chilicki, ur 16 sierpnia 1896 r. w Jaminach, syn Wincentego i Józefy z Talkowskich. Ukończył trzy oddziały szkoły powszechnej. Od 1917 r. należał do POW, sekcyjny pierwszej sekcji. Rozbrajał Niemców w Solistówce, Pomianach, Nettcie i Bargłowie w listopadzie 1918 r. Żołnierz 41 Suwalskiego Pułku Piechoty, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Odznaczony medalem niepodległości w 1933 r. W końcu lat trzydziestych XX wieku, radny powiatu augustowskiego.

[2] Wykaz spraw prowadzonych przez organa NKWD Zachodniej Ukrainy i Białorusi (wybór z Księgi Rejestracji Spraw Archiwalno-Śledczych NKWD ZSRR), sygn. ZUB- -/7/187/17, Baza Polaków i obywateli II RP innych narodowości skazanych w latach 1939-53 na najwyższy wymiar kary, sporządzona przez “Memoriał” na podstawie materiałów Komisji Sądowej Biura Politycznego KC WKP(b), sygn. SKR -644-93-15-1 (Ośrodek „Karta”)

[3] „Wojna w mojej pamięci” Piotr Chilicki, str. 36

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Bargłów – indeksy urodzeń z lat 1810-1811

Wyszukiwarka Geneo została zasilona kolejną porcją indeksów z parafii Bargłów. Są to urodzenia z lat 1810-1811, a konkretnie od maja 1810 roku do końca roku 1811. Łącznie jest to ponad 370 indeksów z jednej księgi Akt Stanu Cywilnego.

Wszystkie metryki podpisywał Wojciech Mierkowski, świecki Urzędnik Stanu Cywilnego. Miał on niewątpliwą przyjemność podpisywania metryki urodzenia własnego syna Karola Feliksa, który urodził się w domu dziadka ze strony matki – Antoniego Chojnowskiego w Kamionce. Chojnowscy byli dziedzicami majątku Kamionka wspólnie z Karwowskimi. Przedstawiciele obu tych rodzin dość często pojawiają się jako świadkowie zgłoszeń wielu dzieci urodzonych we wsiach Gminy Bargłów.

Karol zmarł dwa lata później, ale jego metrykę znajdziemy już w aktach parafii Janówka.

Wojciech Mierkowski nie stroni od podawania relacji pomiędzy świadkami a rodzicami zgłaszanych dzieci. Są one tak liczne i tak szczegółowe, że analizując tylko tę jedną księgę można zbudować całkiem rozległe drzewo genealogiczne. Takie informacje tylko w naszej wyszukiwarce! Zapraszamy!

Księgę zindeksowała Renata Rapczyńska. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Krasnopol – indeksy urodzeń z lat 1810-1818

Kościół w Krasnopolu

Ostatnia w tym miesiącu aktualizacja bazy danych wyszukiwarki Geneo spodoba się niewątpliwie miłośnikom parafii Krasnopol. Dodaliśmy bowiem niemal 1000 indeksów z 9 ksiąg urodzeń Akt Stanu Cywilnego tej parafii. Mimo największej staranności jaką przyłożyliśmy do procesów indeksacji i weryfikacji należy z pewną rezerwą podchodzić do nazwisk pojawiających się w tych metrykach, zwłaszcza nazwisk rodowych matek.

Niestety proboszczowie, piastujący również funkcję Urzędników Stanu Cywilnego, nie przykładali zbyt wielkiej wagi do prawidłowego zapisu. Nazwiska w metrykach obarczone są nie tylko błędami literowymi, ale czasem zamiast nazwiska rodowego matki podawano jej nazwisko po pierwszym mężu, albo wręcz nazwisko nie zgadzające się z żadnymi wcześniejszymi lub późniejszymi zapisami dotyczącymi tej samej osoby. Podczas procesu weryfikacji porównywaliśmy zapisy z lat sąsiednich, a także zapisy ze zindeksowanych już metryk ślubów i zgonów, aby naprawić choć część niechlujstwa spisujących księgi. Przykład małżonki Jana Węgrzynowicza poniżej.

Zapewne nie jest to koniec tego typu poprawek, które będą się pojawiać wraz z dostępnością kolejnego materiału porównawczego.

Jako ciekawostkę można podać, że wśród dodanych indeksów znajduje się metryka dziecka strażnika leśnego Zygmunta Buczackiego. Nie byłoby w tym nic specjalnego, gdyby nie fakt, że ojciec był wyznania mahometańskiego.

Wszystkie księgi zindeksowała Wiola Ostrowska. Dziękujemy!

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Jaminy – poprawki w indeksach

Kościół w Jaminach

Wydrukować indeksy to nie to samo co je opublikować w Internecie. Publikacja indeksów w sieci ma tę zaletę, że można je błyskawicznie zaktualizować, gdy na przykład wykryje się jakiś błąd lub niespójność. Z drukiem nie jest tak łatwo – to co ujrzy papier, pozostanie na nim przez długie lata. Dlatego przed drukiem 3 tomu monografii parafii Jaminy po raz kolejny szczegółowo przyjrzeliśmy się indeksom z ksiąg metrykalnych tej parafii. Mimo tego, że tom 3 dotyczy “Zgonów”, to zawiera również uzupełnienia urodzeń, ślubów i zapowiedzi. Przeglądaliśmy więc wszystkie rodzaje indeksów. Teraz, gdy prace nad drukiem zostały zakończone, efekt przeglądania znalazł się w wyszukiwarce Geneo. Zmian nie ma dużo – w końcu indeksy były już wielokrotnie weryfikowane wcześniej – i dotyczą głównie ujednolicania pisowni nazwisk. Ci z Was, którzy do tej pory mieli trudności ze znalezieniem swoich przodków i krewnych z parafii Jaminy, być może teraz łatwiej ich wyszukają. Zapraszamy!

Opis 3 tomu uzupełniliśmy również o listę nazwisk pojawiających się w indeksach.