Author: Józef Pławski

Opublikowano przez — 3 Comments

Zesłańcy polscy w Tomsku

Przeglądając księgi metrykalne z rzymsko-katolickiej parafii w Tomsku na Syberii, trafiłem na bardzo dużo zapisów dotyczących osób z regionu Suwałk. Zajmowałem się konkretnie księgami z początku XX wieku. Co mnie tam sprowadziło? Okazało się, że to właśnie w Tomsku była prawdopodobnie najbardziej rozległa parafia skupiająca polskich zesłańców na Syberii. Nawet pobieżna lektura tych ksiąg wystarczy aby dojść do wniosku, że byli tam zesłani Polacy niemal ze wszystkich regionów wschodniej Polski. A więc z terenu Suwalszczyzny, Wileńszczyzny, Kowieńszczyzny, Lubelszczyzny, ale też  z Warszawy, Łomży, Ostrołęki i wielu jeszcze innych okolic.

Przestudiowałem dosyć ogólnie dzieje Tomska pod kątem pobytu polskich zesłańców i okazało się, że przebywali oni tam praktycznie od upadku powstania w 1831 roku aż do lat 20-tych XX wieku. Mnie najbardziej interesował ten ostatni okres, gdyż związany był z pobytem na zesłaniu rodziny Kalinowskich.

Oto kilka wybranych przeze mnie zapisów z tych ksiąg, które dotyczą osób głównie z okolic Suwałk, wraz z krótkim opisem. Myślę, że dobrze byłoby zająć się indeksacją ksiąg z tej parafii. To jednak poważna praca, gdyż przeciętny rocznik zawiera ponad 500 skanów do opisania.

Metryka chrztu Józefy Puszynajtis, urodzonej 1 września 1910 roku w Tomsku, córki włościan suwalskiej guberni, powiatu władysławowskiego, gminy Syntowty, Bartłomieja i Antoniny Puszynajtisów.

Metryka chrztu Stanisława Kasjańczuka, urodzonego 23 października 1917 roku, syna mieszkańców guberni suwalskiej, powiatu augustowskiego, gminy Łabno, Aleksandra i Bronisławy z domu Jankowskiej.

Metryka chrztu Mieczysława Jerzego Storczewskiego, urodzonego 7 listopada 1903 roku w Nowo-Nikołajewsku, syna szlachciców z miasta Suwałki, Jerzego i Wiktorii z domu Małachowskiej.

Metryka chrztu Romualda Konstantego Mioduszewskiego, urodzonego 19 lutego 1915 roku, syn włościan suwalskiej guberni, powiatu augustowskiego, gminy kalnickiej, Lucjana i Jadwigi z domu Kłajszewicz, rodzice chrzestni: Adam Romanowski i Aniela Mioduszewska.

Metryka ślubu zawartego w Nowo-Nikołajewsku dnia 23 lipca 1906 roku, między suwalskim włościaninem Stanisławem Galińskim lat 25, synem Antoniego i Elżbiety Miniewicz a Petronelą Kunicką lat 19, córką Antoniego i Anny Bogdanowicz.

Metryka ślubu zawartego dnia 5 lutego 1906 roku w Tomsku, między włościaninem wileńskiej guberni Józefem Masiewiczem lat 35, synem Antoniego Piotra i panną Anną Kaczan lat 23, córką wileńskich szlachciców Mieczysława i Johanny ( Joanny) Dogil.

Metryka chrztu Wilhelma Kudelskiego, urodzonego w Nowo-Nikołajewsku dnia 7 stycznia 1906 roku, syna mieszczan grodzieńskiej guberni, miasteczka Choroszczy, Michała i Antoniny Mitrykiewicz, rodzice chrzestni: Michał Kryński z Marią Kryńską.

Metryka chrztu Witolda Baranowskiego urodzonego w Tomsku dnia 16 sierpnia 1906 roku, syna szlachciców suwalskiej guberni, mariampolskiego powiatu, miasta Preny, Stanisława i Kazimiery Kudak, rodzice chrzestni: Władysław Baranowski z Antoniną Kwiatkowską.

To tylko kilka przykładów osób z regionu Suwalszczyzny czy Podlasia. Zapewniam Was, że wpisów takich jest o wiele więcej. Być może kiedyś zajmiemy się indeksacją tej parafii, choćby z tego względu, że mieszkało tam bardzo wielu Polaków.

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Nota z 1798 roku

W trakcie przeglądania akt metrykalnych z parafii Stare Troki z 1798 roku, trafiłem na taką oto osobliwą notę sporządzoną przez księdza Grzegorza Rymszę benedyktyna z klasztoru starotrockiego.

Oto treść tej noty dla tych, którzy mieliby problemy z jej odczytaniem:

“ Nota. Parafianie nasi są tak nieposłusznymi, że lubo surowo im nakazuiemy aby za zeyściem z tego świata kogożkolwiek z Chrześcian dali nam wiedzieć dla zapisania do Xiąg, nigdy iednak na nich wymodz dotąd tego nie mogliśmy, zawsze skrycie y potaiemnie  a czasem nocami, Ciała umarłych, gdzie się Im podoba, grzebią y przeto tak mało jak w Xiędze przeszłoroczney zapisanych znayduje się…

Takowy Extrakt z Xiąg do zapisywania Umarłych wypisany wiernie ręką własną podpisaną.

X. Grzegorz Rymsza Benedyktyn Klasztoru Starotrockiego Sekretarz i Prezydent.“

 
Opublikowano przez — Dodaj komentarz

Napoleoński żołnierz w Justianowie

W trakcie indeksacji parafii w Kopciowie, nad którą pracuje Małgosia Bogdanowicz, odkryliśmy ciekawe zdarzenie.  To akt zgonu francuskiego żołnierza który nazywał się Jean Baptiste Remi ( wg zapisu w metryce zapisano to trochę inaczej, jako Avel Jean Baptiste Remi). Był żołnierzem  7 Pułku Strzelców Konnych 8 Kompanii, urodzony według zapisu w tym akcie, 5 lipca 1791 roku ( co jednak nie było precyzyjne, o czym później) w miejscowości Sainte- Preuve w powiecie Sissone w Departamencie Aisne. Jean Baptiste Remi zmarł we Dworze Justianowie dnia 10 stycznia 1813 roku. Oto rzeczony akt zgonu wspomnianego żołnierza:

 

W związku z tym, że zapis w metryce jest dosyć czytelny, uważam że nie ma potrzeby go odczytywać. Wydaje mi się, że ten żołnierz mógł być jednym z dezerterów francuskich, których wtedy nie brakowało na Litwie. Mógł być ofiarą którejś z groźnych epidemii wtedy panujących po napoleońskiej kampanii 1812 roku. To są jednak tylko nasze domysły. Faktem jednak jest, że przygarnął go do siebie na pewno pan Abłamowicz i tam w nieznanych nam okolicznościach, żołnierz ten zmarł.

Oczywiście, jako doświadczonych już genealogów, korciło nas aby sprawdzić skąd wywodził się ów francuski wojak. Dopisało nam szczęście, bo dzięki temu, że mam kontakty na francuskim portalu genealogicznym i dzięki pomocy francuskich kolegów, udało się odnaleźć metrykę chrztu tego żołnierza! Dla mnie graniczyło to z cudem, ale jednak się udało. Z pomocą przyszła nam też Bożenna Derecka, z którą znamy się od wielu lat i przetłumaczyła nam ten francuski dokument. Oto on:

 

Tłumaczenie tej metryki:

“Roku Pańskiego 1792, w czwartek, dnia 5 lipca, został ochrzczony przeze mnie, proboszcza, Jean Baptiste Remi, urodzony dnia dzisiejszego, syn prawnych małżonków, Remi Avet, robotnika i Marie Joseph Roüan, z tej parafii. Rodzice chrzestni: Jean-Baptiste Leleu , robotnik i Marie-Jeanne Roüan, żona Nicolasa.“

Chciałoby się dalszego ciągu w postaci kontaktu z kimkolwiek z tej rodziny, może ktoś szukał wiadomości o nim przez wiele lat, kto wie? To jest jednak trudne. Będziemy oczywiście szukali i nie tracimy nadziei. Gdyby udało się odnaleźć kogokolwiek z jego rodziny, to byłaby znakomita wiadomość.

Krótko po napisaniu tego artykułu, pojawiły się kolejne rewelacje na ten temat. Najpierw musimy skorygować samo nazwisko naszego bohatera. Tak naprawdę to nazywał się on Jean Baptiste Remi Avet. Avet to było jego nazwisko a nie imię! Jego rodzicami byli: Remi Avet and Marie Josephe Rouan. Wzięli ślub ze sobą w Sainte- Preuve 3 maja 1791 roku. Remi Avet w dniu ślubu miał 27 lat i był synem Jeana Baptiste Aveta and Jeanne Manceaux, jego żona miała 26 lat i była córką Jeana Francois Rouana and Marii Marguerite Lorminier. Remi Avet miał siostrę Marie Nicole, która 09.08.1786 roku wyszła za mąż za Jeana baptiste Leleu. To już jednak informacje mniej dla nas istotne. Najważniejszy jest fakt, że udało się nawiązać kontakt z osobą na pewno spokrewnioną z tą rodziną, która ma drzewo genealogiczne na portalu Geneanet i czekamy na odpowiedź. Być może uda się nam przekazać jej wzmiankowany akt zgonu jej przodka. To byłoby wspaniałe zwieńczenie naszej akcji!