Oznaczenia:
(o) – litera dodawana do wyrazu
(-o) – litera wymieniana w wyrazie
| Język łaciński | Skrót | Język polski |
|---|---|---|
| ac aliis plurimis | – i wielu innych | |
| adolescens | – młodzieniec | |
| adolescentia | – dziewczyna, panna | |
| adulescens | – młodzieniec | |
| aliorumque multorum | aliorumq multorum | – oraz wielu innych |
| annexus | – połączenie, związek | |
| [apud] Parentes manens, in facie Ecclesie Matrimonium celebrarunt | – [u] rodziców zostający, wobec Kościoła małżeństwo zawarli | |
| Banna | – zapowiedziana | |
| Banni | – zapowiedzi | |
| Bannis | Banis z kreską | – zapowiedziami |
| Bannorum | Bannor | – zapowiedzi |
| benedicere | – błogosławić | |
| benedictis | – błogosławieństwo | |
| benedixi | – pobłogosławiłem | |
| benedixit | – pobłogosławił | |
| caelebs | c. | – celibatariusz, nieżonaty, niezamężna |
| caelibes | – bezżennymi | |
| caelibis | – nieżonaty | |
| cojnujcti | – pobrali się | |
| Catholicos | – katolików | |
| Canonico | Canco | – kanonicznej, kanonicznych |
| collocatio | – ożenek ale i wydanie za mąż | |
| Communitum | Communi | – potwierdzono |
| cunctus | – połączony, złączony razem | |
| condicio | – umowa małżeńska | |
| confirmavi(t) | – zatwierdziłem | |
| coniugalis | – małżeński | |
| coni(-j)ugatis | – żonaty, zamężna | |
| coni(-j)uges | – małżonkowie | |
| coniugis | – małżonka, żona, kochanka | |
| conjugalis | – małżeński | |
| conjuge | – małżonką | |
| Conjugibus | Conjugib | – małżonków |
| conjugum | – małżonków | |
| conjungo | conj. | – małżonków |
| conjunxi | – połączyłem (obecnie zaślubiłem) | |
| conjux | – mąż | |
| consensus militaris et tutorum | – zezwolenie od wojska i od opiekunów | |
| Consentiente et prasente. Matre Neo Sponsa | – za zgodą i w obecności. Matki panny młodej | |
| Consentiente Patre et Tutore | – za zgodą ojca i opiekuna | |
| consors | – żona | |
| conthoralis | – żona | |
| continuis | – kolejne | |
| contractum | contract | – zawarte |
| Contraxerunt | – zawarli | |
| Contraxerunt matrimonium | – zawarli związek małżeński | |
| conubialis | – małżeński | |
| conubium | – małżeństwo | |
| copulata | cop. | – zaślubiona |
| copulati | – pobrali się | |
| copulatio | – wziąć ślub, zaślubiny, złączenie | |
| Copulatus | – Zaślubiony | |
| copulavit | – zaślubił | |
| Data Denuntia tianum. Pramissis tribus Denuntiatio nibus scilicet (daty zapowiedzi) | – terminy zapowiedzi. Wykonawszy trzy zapowiedzi to znaczy | |
| Data denuntiationum | – daty zapowiedzi | |
| de jure | – należnymi | |
| de morte | – według zwyczaju | |
| declaratio nullitatis | – unieważnienie małżeństwa (niepoprawnie – rozwód) | |
| declaratio nullitatis matrimonii | – anulowanie małżeństwa | |
| deflorata | – pozbawiona dziewictwa | |
| denubo, denuptum | – wyjść za mąż, ożenić się | |
| denuntiationes | – zapowiedzi | |
| denunt(-c)iationibus | denuntiationib, denunt | – zapowiedziami |
| detecto | – nie wykrywszy | |
| Dies promulgationum | – dni ogłoszenia | |
| dispensata | – dyspensie | |
| dispensatio | dispens | – dyspensa |
| divortium | – rozwód | |
| domicilans | – mieszkający | |
| domicilla | – mieszkająca | |
| Ecclesiae hujus Parochianos | – parafian tegoż kościoła | |
| ecclesiae | eccl(a)e | – kościoła |
| ecclesiae parochialis | eccl(a)e prlis | – kościoła parafialnego |
| ecclesiae parochialis | eccl(a)e phtis | – kościoła parafialnego |
| enubo | – wyjść za mąż za kogoś z innego miasta | |
| enuptio | – wyjście za mąż,wyjść za mąż | |
| enuptum | – wyjść za mąż za kogoś z innego miasta | |
| ephebus | – młodzieniec | |
| ex licentia Parochi moderni | – za zgodą nowego/obecnego proboszcza | |
| femina | – kobieta | |
| habitans | hab. | – zamieszkały(-a) |
| habitantibus | habitantib | – mieszkających |
| habito | – mając | |
| impedimento | – przeszkody | |
| innupta | – niezamężna (panna , wdowa) | |
| innuptus | – nieżonaty (kawaler, wdowiec) | |
| Inter missae parochialis solemnia | – podczas uroczystosci mszy parafialnej | |
| Inter se in facie | – pomiędzy sobą w obliczu | |
| interrogavi | – przepytałem | |
| intronizati | – pobrali się | |
| iuvena | – dziewica | |
| iuvenis | – młodzieniec, kawaler | |
| Judicialiter separatus | – sądownie rozłączony | |
| juveni(u)s | – kawaler | |
| juvenis sub tutela parentum | juv. sub tut. par. | – młodzian pod władzą rodziców |
| juvenem | – kawalera | |
| legitime contractum | – prawnie zawarte | |
| liber | – stanu wolnego | |
| libera | – stanu wolnego | |
| ligati | – pobrali się | |
| lutheranis? | – luteran | |
| manentem | manen | – zamieszkałą |
| marita | – mężatka | |
| maritata | – zamężna | |
| mariti | – pobrali się | |
| matrimonialis | – małżeński | |
| matrimonio | – zaślubiłem | |
| matrimonium | – małżeństwo, ślub | |
| matrimonium ciandestinum | – ślub potajemny | |
| matrimonium ciaudicans | – małżeństwo nieskonsumowane | |
| matrimonium clandestinum | – ślub potajemny | |
| matrimonium conscientiae | – ślub potajemny | |
| matrimonium consumatum | – małżenstwo spełnione w obcowaniu płciowym | |
| Matrimonium in facie Ecclesia celebrarunt | – w obliczu Kościoła zawarli związek małżeński | |
| matrimonium morganaticum | – małżeństwo morganatyczne | |
| matrimonium putativum | – małżeństwo unieważnione | |
| matrimonium virgineum | – małżeństwo ze ślubem czystości | |
| mulier | – małżonka (w metrykach określano osobę zamężną, pannę z dzieckiem lub osobę samotną, którą z racji zaawansowanego wieku trudno było już zwać panną) | |
| mutuo | – wzajemną | |
| Neosponsae | Npae | – oblubienicy |
| nubilis | – zdatny do małżeństwa (w znaczeniu wieku prawnego około 25-27 lat) | |
| nulloque | nulloq | – (i) żadnej |
| nulloque adinvente impedimento Canonico detecto | nulloq adinvente impedimento Canco detecto | – (i) żadnej przeszkody kanonicznej nie wykrywszy |
| nulloque detecto impedimento | – (i) żadnej przeszkody nie wykrywszy | |
| nulloque legitimo impedimento detecto | nulloq legitimo impedimento detecto | – (i) żadnej prawnej przeszkody nie wykrywszy |
| nupta | – zamężna | |
| nuptarum | – wesele ale i małżeństwo | |
| nupti | – pobrali się | |
| oriunda | – pochodząca | |
| oriundam | oriun | – pochodzącą |
| oriundos | – pochodzących | |
| parochianam | – parafianką | |
| parochianis | – parafian | |
| parochianem | parochian | – parafianinem |
| Parochianorum | Parochianor | – parafian |
| Parochianos | Paro | – parafianami |
| praemissis | pmissis | – poprzedziwszy |
| Praesentia | Ptibus | – (w) obecności |
| Praesentibus | Ptibus | – (w) obecności |
| Praesentibus Testibus | – (w) obecności świadków | |
| Prasentibus et consentientibus Matre Neo Sponsi et Patre Neo Sponse | – w obecności i za zgodą matki pana młodego i ojca panny młodej | |
| Premissis Denuntiationibus tribus continuis Donninicis scilicet | – Wykonawszy uprzednio zapowiedzi w trzy kolejne niedziele to jest… | |
| primaevus | – młodociany, niepełnoletni | |
| primo voto | – po raz pierwszy (pierwszy raz żonaty, zamężna) | |
| prius | – wpierw | |
| proclamationes | – zapowiedzi | |
| Proclamatio Bannorum | – ogłoszenie zapowiedzi | |
| Proclamatis Bannis | – po ogłoszeniu zapowiedzi | |
| promulgatisque | promulgatisq | – ogłosiwszy |
| promulgatorum | promulgator | – ogłoszenia |
| pronuba | – druchna, drużka | |
| puella | – dziewczynka, dziewczyna, ukochana | |
| relicta | – wdowa | |
| relictus | – wdowiec | |
| repudium | – rozwiązanie (małżeństwa) | |
| Rescriptum | Rescript | – odpisano |
| secundo voto | – po raz drugi (drugi raz żonaty, zamężna) | |
| solem(-n)niter | – uroczyście | |
| sortis praeposituralis subditum | – poddany (poddanego) majatku plebanskiego | |
| sponsa | – narzeczona, żona, panna młoda (zapis o kobiecie w akcie ślubu) | |
| sponsae | – oblubienicy | |
| sponsalia | – zaręczyny lub zapowiedzi | |
| sponsalibus | – zaręczynami | |
| sponsati | – pobrali się | |
| sponsus | – narzeczony, mąż, pan młody (zapis o mężczyźnie w akcie ślubu) | |
| sub potestate tutorum | – pod władzą opiekunów | |
| super impedimento I gradus affinitatis | sup imped I gradus affinitatis | – od przeszkody I stopnia powinowactwa |
| testes | – świadkowie | |
| testes fuere | testes f. | – świadkami byli |
| testibus | – świadków | |
| testimonium copulationis | – zapis o ślubie,metryka (świadectwo) ślubu | |
| testium | – świadków | |
| verba de praesenti | – słowa przysięgi | |
| vidua | – wdowa (owdowiała) | |
| viduus | – wdowiec (owdowiały) | |
| vir | – mąż | |
| virgo | – panna, dziewica | |
| virgo corrupta | – panna uwiedzona | |
| Virgo (intacta) | – dziewica | |
| Virgo sub potestate Parentum | – panna pod władzą rodziców | |
| Virgo villana | – panna ze wsi | |
| virginalis | – dziewiczy, panieński | |
| virgine | – panną | |
| voto | – małżeństwo |











