Oznaczenia:
(o) – litera dodawana do wyrazu
(-o) – litera wymieniana w wyrazie
Język łaciński | Skrót | Język polski |
---|---|---|
A sacris. | – Kapelan | |
A confessionibus. | – spowiednik | |
Abbas | – Opat | |
Administrator | – pełni obowiązki proboszcza w okresie vacatu; tytuł odnosi się także do funkcji szpitalnej, bursy | |
Admundum | Admdum, Adm | – Godny (określenie księdza) |
Admodum Reverendus | Adm Rndus | – Przewielebny (określenie księdza) |
Admodum Reverendus Pater | ARP | – Przewielebny Ojciec (określenie księdza) |
Anous | – Przewielebny (określenie księdza) | |
Altari(-y)sta | – duchowny pełniący obowiązki przy pewnym ołtarzu i pobierający związane z tym dochody | |
Altarium | – ołtarz | |
annutiatio | – zwiastowanie (przy wezwaniu kościoła) powiadomienie (w pozostałych przypadkach) | |
Antistes | – Proboszcz | |
Augustiniamus | – Augustianin | |
Archidiaconatus | – archidiakonatu | |
Beatae Virginis Mariae | BVM. | – Najświętszej Marii Panny |
Beatae Virginis Mariae Auxilium Christianorum | BVM. Auxilium Christianorum | – Najświętszej Marii Panny Wspomożycielki Wiernych |
Beatae Virginis Mariae Claramontana | BVM. Claramontana | – NMP Jasnogórska |
Beata Maria Virgo dolorosa | BMV. Dolor. | – NMP Boleściwa |
Cancu ? | – Kanonik | |
Canonicus | Cncus | – Kanonik |
Capellani | – kapelana | |
Capelanus | – Kapelan | |
Carmalitorum | – Karmelitanów | |
Coll: Infu. Vicaria | – wikariusz infułat kolegiaty | |
Comentazin ? | – Komendarz | |
Commendarius | Commend., Comendarius | – Komendarz, zarządca (duchowny), tymczasowy administrator beneficjum kościelnego, czasowy administrator (proboszcz) |
Commendario | – Komendarza | |
Commissarius | – komisarz | |
Confessarium | – spowiednika | |
Consistorium | – Konsystorz | |
Consistorium Generale | – Konsystorz Generalny | |
Consistorij Generalis | Conrij Gnalis | – Konsystorza Generalnego |
Cooperator | Coop. | – Wikariusz |
Cooperator loci | Coop. loci lub Coop. l. | – wikariusz miejscowy |
Curator | Cur. | – Proboszcz |
Curatum | – Plebana | |
Curatus | – faktyczny duszpasterz (proboszcz); opiekujący się Kuracją | |
Curatus Loci | – Pleban miejscowy | |
Decano | – Dziekana | |
Decanus | – Dziekan | |
Decanus Forancus | – Dziekan Foralny | |
Decollatii Sancti Joanni Baptisti | Decoll. S. Joan. Bapt. | – Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela? |
decretum Judicii Patrimonialis | – dekretem Sądu Małżeńskiego | |
Ecclesia Parochiali | – kościele parafialnym | |
Ecclesiae | Eccleae, Eccae, Ea | – kościoła |
Ecela | – kościoła | |
Episcopus | – Biskup | |
Expositorii Canonicalis | EC | – kanonik (honorowa godność kościelna, wyróżnienie, połączone z przywilejem noszenia pelerynki) |
Frater | Fr | – Brat (funkcja kościelna) |
flaminium | – urząd kapłański | |
Honestus | – dostojny znakomity, szanowany (określenie duchownego prawosławnego lub unickiego) | |
Honorabilis | – zaszczytny, czcigodny, dostojny, godny szacunku (określenie wiejskiego plebana, wikariusza) | |
Illustrissimi | Illrimi | – Najjaśniejszego (określenie księdza) |
Illustrissimo | – Prześwietnego, Przesławnego (określenie księdza) | |
In Communione Sanctae Matris Ecclesiae | In Communione Sae Matris Ecclesiae | – we wspólnocie Świętej Matki Kościoła |
manu propria | mp | – ręką własną |
monasterii | mon | – opactwa |
Mandrita | – Pasterz (w latina) używane jako mnich | |
Mansionarius | – mansjonarz; częsty dodatek do wikariusz. Określał wikariusza ze stałym dochodem , często z ziemi. | |
Nativitatis Beatae Mariae Virginis | Nat. BVM. | – Narodzenia NMP |
Officiali | – Oficjała | |
Officium Consistorij Generalis | Officium Conrij Gnalis | – Urząd Konsystorza Generalnego |
Officium parochiale | – Urząd parafialny | |
Ordinis | – Zakonu | |
Parochia(e) | – parafii, parafiach | |
Parochus | P. | – Proboszcz |
Parochus loci | P. Loci | – Proboszcz miejscowy |
parochiali | – proboszcza | |
Pastor | – Pasterz, Proboszcz (ale raczej w rycie protestanckim) | |
Perillustrem | Perillrem | – Prześwietnego (określenie księdza) |
Plebanus | P. | – Pleban (proboszcz parafii) |
Pontifex | – Biskup | |
Post Visitationem Archipresbiteralem | – Po wizytacji archiprezbiteralnej (dekanalnej) | |
Praeposito | Praep., Praepto | – Prepozyta |
Praepositus | Praep., Praepus, Praeptus | – Prepozyt (przewodniczący kapituły katedralnej, proboszcz kolegiaty, zastępca opata lub przeora w niektórych zakonach) |
Preapositus | – Proboszcz mający wikariuszy; najczęściej zarządzał parafią miejską | |
Prebendarius | – prebendarz | |
Primas | – Prymas | |
Princeps archiepiscoporum | – Prymas | |
Productum | Product | – Przedłożono |
Professus | Prof | – profes (zakonnik po złożeniu ślubów) |
Promotor | Pro | – Promotor |
Proptus ? | – Prepozyt | |
Protektor | – opiekun stowarzyszenia, zakonu. Nie administrował tylko reprezentował przed władzą zwierzchnią np. załatwiał sprawy zakonu żeńskiego u biskupa | |
provisor ecclesia | – świecki zarządca kościoła | |
Purissimi Cordis Beatae Mariae Virginis | P. Cor. BVM. | – Najczystszego serca NMP |
Rector Parochiae | – administrator parafii (bez pełnej stałości) | |
Reverendissimus | – przewielebny (tytuł, którym określano duchownego wyższej rangi np. biskupa) | |
Reverendus | Rndus, Rnd9 | – Wielebny (opat, biskup sufragan, prałat) |
Reverendus Dominus | R.D. | – Wielebny Ksiądz |
reverendi | Rndi | – wielebnego |
revisum | – przejrzano | |
ritus graeci | r.g. | – obrządku greckiego |
ritus graecus | r.g. | – rytu greckiego; skrót występujacy przy nazwiskach świadków w aktach chrztu |
ritus latini | rit. lat., r.l. | – obrządku łacińskiego |
Sacellanus | – ksiądz, kapłan | |
Sacerdos | – ksiądz, kapłan | |
Sacerdote | – kapłana | |
Sacerdotis | – księdza | |
Sancti | S. | – Świętego (Św.) |
Sancti Josephi Sponsi Beatae Virginis Mariae | S. Jos. Sp. BVM. | – Świętego Józefa Oblubieńca NMP |
S. Familia. Curam. Anim. Gerit. Congr. S. Franc. Sal. | – Św. Rodziny pod opieką duchową/duszpasterską bractwa Zgromadzenia Św. Franciszka Salezego | |
Sancti Spiritus | S. Spiritus | – Świętego Ducha |
Sanctissimum Nomen Maria | SS. Nomen M. | – Najświętsze Imię Maria |
Sedis Apostolicae | Sed Apostolicae | – Stolicy Apostolskiej |
Senior | – Przeor | |
Soldatis marianus | – sodalicja mariańska | |
SS.Rosarij | – Najświętszego Różańca | |
Theologia Doctor | – doktor (Świętej ???) Teologii | |
Transfigurationis Domini Nostri Jesu Christi | Transfig. D. N.j. Ch. | – Przemienienia Pana Naszego Jezusa Chrystusa |
U[triusque] I[uris] D[octor] | U.I.D. | – doktor praw obojga |
Venerabilis | – od venerabilitas przewielebność (tytuł dostojników duchownych, stosowany dla proboszca lub członka kapituły, kanonik) | |
Vicarius | Vic. lub Vicar. | – Wikariusz |
Vicarius loci | – Wikariusz miejscowy | |
visitatio | – nawiedzenie (przy wezwaniu kościoła), wizytacja lub odwiedziny(w pozostałych przypadkach) | |
Visitationis Generalis | – wizytacji generalnej | |
Vitricus Eclesie Radlinem | – zarządzający kasą kościoła – tu nazwa miejscowości (np. radlińskiego) | |
Vyscupas | – Biskup |