Nazwisko Bernatowicz

Nazwisko Bernatowicz może mieć dwie różne genezy. Pierwsza z nich sięga średniowiecza i wynika z procesu ewolucji polskich nazwisk. Pierwotnie końcówki –icz lub –owicz w nazwiskach brzmiały –ic, –owic i określały pochodzenie od ojca. Czyli średniowieczne nazwisko Bernatowic oznaczało syn Bernata. Zmiana fonetyczna w wygłosie tych przyrostów nastąpiła pod wpływem języka ukraińskiego. Przynajmniej trzy szlacheckie rodziny Bernatowiczów są odnotowywane już od 1500 roku. W średniowiecznych dokumentach można znaleźć: Biernatowicz w 1376 roku, Biernartowic w 1189 i Biernat w 1365. Jakie wobec tego jest pochodzenie imienia Bernat? W średniowieczu wiele imion przyjęliśmy pod wpływem języka czeskiego: m.in. Jerzy, Katarzyna czy imiona apostołów. Imię Bernat to najprawdopodobniej twardo wymawiany Biernat czyli Bernard – imię pochodzenia germańskiego. Bern oznacza niedźwiedzia, natomiast hard to mocny.

Kolejna możliwa teoria pochodzenia nazwiska zakłada, że niektóre rody Bernatowiczów mogą pochodzić od osadników ormiańskich, którzy osiedlali się od wczesnego średniowiecza w miastach wschodniej Rzeczpospolitej. Ormianie ulegając polonizacji spolszczali swoje nazwiska dodając polskie przyrostki nazwiskotwórcze, zwłaszcza -owicz. Dlatego w XVII wiecznym Lwowie spotykamy kupców ormiańskich o nazwisku Bernatowicz.

Jeżeli będziemy chcieli prześledzić historię nazwiska, z większości źródeł dowiemy się, że jest to herb szlachecki z nobilitacji, co oznacza, że był nadawany przez władcę osobom nie posiadającym wcześniej tytułu szlacheckiego. Zazwyczaj za zasługi.

Jednak przedstawiciele rodu Bernatowiczów, których poznamy w tej książce nie należą do stanu szlacheckiego. Są oni podlaskimi chłopami. Dlaczego więc noszą oni szlacheckie nazwisko? Najbardziej prawdopodobna hipoteza zakłada, że ich przodkowie to zubożała szlachta przybyła z terenów Litwy i Rusi, która straciła swoje przywileje i nobilitacje.

Białystok	60	Piotrków Trybunalski	11	Słupsk	7	Płock	5	Ostróda	4
Warszawa	60	Starachowice	11	Świebodzin	7	Rybaki	5	Piła	4
Augustów	46	Sumowo	11	Dzierwany	6	Skwierzyna	5	Płońsk	4
Olsztyn	36	Cybinka	10	Jagoczany	6	Wałbrzych	5	Przemyśl	4
Suwałki	34	Sopot	10	Jezierzyce	6	Wawrów	5	Sejny	4
Gdańsk	27	Drozdowo	9	Łomy	6	Włocławek	5	Siedlce	4
Zawady-Tworki	27	Dryga	9	Łódź	6	Wólka	5	Sosnowiec	4
Sztabin	23	Ełk	9	Malbork	6	Ząbki	5	Strzelce Opolskie	4
Kunicha	19	Gołdap	9	Malesowizna	6	Żywki	5	Szklarska Poręba	4
Wrocław	19	Grajewo	9	Marcinowiczki	6	Bartoszyce	4	Tarnowiec	4
Jelenia Góra	17	Łomża	9	Raduń	6	Bielsk Podlaski	4	Zamość	4
Ostrołęka	17	Międzyrzec Podlaski	9	Somianka	6	Choszczno	4	Izabelin C	3
Gorzów Wielkopolski	16	Tychy	9	Stożne	6	Dobre Miasto	4	Klewianka	2
Gdynia	15	Wyszków	9	Straduny	6	Głęboczyzna	4	Białe Jeziorki	1
Krapkowice	15	Chorzów	8	Brzeg	5	Godziszowa	4	Borzewisko	1
Szczecin	15	Giżycko	8	Czarny Las	5	Jelcz-Laskowice	4	Dąbrowa Białostocka	1
Poznań	14	Sanok	8	Ewy	5	Juchnajcie	4	Dubeninki	1
Świdnica	14	Tarnów	8	Horodnianka	5	Kamień	4	Gródków	1
Sulechów	13	Władysławowo	8	Ignalin	5	Knurów	4	Linowo	1
Lublin	12	Blenda	7	Jugów	5	Korsze	4	Marlinowo	1
Polanica-Zdrój	12	Jabłońskie	7	Karlino	5	Krosno Odrzańskie	4	Stróża	1
Banie Mazurskie	11	Katowice	7	Kazuń-Bielany	5	Lądek-Zdrój	4	Włościbórz	1
Dębnica Kaszubska	11	Koszalin	7	Kowale Oleckie	5	Łapy	4	Zawiszyn	1
Kołobrzeg	11	Kraków	7	Piaseczno	5	Mrągowo	4
Krasnoborki	11	Podczerwone	7	Pisz	5	Nowa Ruda	4