My na Facebooku

Pracownicy Urzędu Gminy Dowspuda z siedzibą w Raczkach na czele ze Stanisławem Piotrowskim (syn gospodarzy Kazimierza i Katarzyny z Prawdzików) z Topiłówki. Rok 1932.

(MH)

Tekst Stefana Smoleńskiego "Nie wolno marnować grosza publicznego", który wydrukowano w wydawanej w Warszawie gazecie codziennej "Dzień Dobry". 13 listopada 1931 roku.

(MH)

Kadry sprzed kilkunastu laty z odpustu na uroczysku Święte Miejsce, który odbywa ku czci świętego Jana Chrzciciela.

Obecnie popularne w tym miejscu katolickie święto, jeszcze w czasach międzywojennych było silnie związane z ludowymi zwyczajami sięgającymi prawdopodobnie prawosławnego święta Jordanu (obmywanie ciała w rzeczce Jałówce, a także czerpanie "świętej wody"). Przed ostatnią wojną księża pojawiali się tu sporadycznie, głównie by zebrać datki na kościół, a ludność z okolicznych wsi przybywała tu i nadal przybywa masowo. Sama historia uroczyska być może mylnie wiązana jest nawróconymi w tym miejscu Jaćwingami z drużyny Skomanda. Najprawdopodobniej w XVI wieku pierwsi osadnicy sprowadzeni przez Wołłowiczów wybudowali tu cerkiew, zaś z biegiem czasu założyli niewielki cmentarz. Nie jest jednak wykluczone, że obecne uroczysko było przez setki lat miejscem pogańskiego kultu, zaś liczni na tych terenach Jaćwingowie zasymilowali się z przybyłą, obcą ludnością, a ich wierzenia i zwyczaje zharmonizowały się z obrządkami chrześcijańskimi. Pierwsze wzmianki i legendy o Świętym Miejscu spisano pod koniec XIX wieku. Przed rokiem 1890 regionalista i raczkowski aptekarz Michał Rawita Witanowski opisał "polankę wśród lasów sosnowych, nad brzegiem rzeki Rospudy...". "Według podania (ludowego- przyp. red.), lat kilkanaście temu, dziewczynie pasącej bydło ukazała się tu, na odosobnionym dębie, Najśw. Panna. Na wieść o cudzie tłumy pobożnych zaczęły odwiedzać to ustronie. Gajowy rozgniewany, iż przychodnie niszczą drzewka i wydeptują łąki, ściął ów dąb i wrzucił do rzeki. Lecz pomimo silnego prądu rozłożyste konary leżały nieruchomie, dopóki lud, uważając to za nowy dowód cudu, nie wyjął ze czcią i nie spalił. Na pniu świętego dębu, dotychczas widocznym, postawiono krzyż, a lud corocznie w dniu św. Jana licznie się tu zgromadza."

Fotografie Piotr Fiedorowicz.

(MH) ... See more