Augustów

Parafia rzymsko-katolicka (dostęp poprzez wyszukiwarkę):

• Urodzenia: 1732-1745, 1800-1825, 1846-1874, 1879-1884, 1889-1892, 1897-1901, 1903, 1908-1913, 1916, 1921 (aktualizacja 2023-03-17)
• Śluby: 1729-1771, 1793-1825, 1842-1857, 1868-1875, 1882-1930 (aktualizacja 2023-05-30)
• Zgony: 1798-1826, 1842-1866, 1875-1900, 1903, 1915-1920 (aktualizacja 2023-12-10)
• Inwentarz pogrzebowy: 1836, 1839 (aktualizacja 2018-02-24)

Parafia prawosławna (dostęp poprzez wyszukiwarkę):

• Urodzenia: 1914 (aktualizacja 2020-04-15)
• Śluby: 1914 (aktualizacja 2020-04-15)
• Zgony: 1914 (aktualizacja 2020-04-15)

Gmina żydowska (dostęp poprzez wyszukiwarkę):

• Urodzenia: 1903-1904 (aktualizacja 2021-11-24)
• Śluby: 1903-1904 (aktualizacja 2021-11-24)
• Zgony: 1903-1904 (aktualizacja 2021-11-24)

Dostęp poprzez link bezpośredni:

• Księga Bractwa Różańcowego 1832-1880 (aktualizacja 2018-01-02)
• Lustracja miasta Augustowa i wsi przyległych z 1565 roku (aktualizacja 2018-04-26)
• Rejestr komunikujących się w okresie wielkanocnym 1801-1815 (aktualizacja 2018-08-17)
• Spis parafian augustowskich 1870-1872 (aktualizacja 2019-07-09)
• Spis parafian augustowskich 1721 (aktualizacja 2020-04-27)

Augustów, miasto główne pow. t.n., leży nad rzeką Nettą, pod 53° 49' szer. i 40° 38' dł. geograf. [Od Ferro.], przy trakcie bitym warszawsko-kowieńskim, o 240 w. od Warszawy, o 28 od Suwałk, o 73 od Grodna. A. posiada urząd powiatowy, sąd pokoju V okręgu, należący do zjazdu sędziów w Suwałkach, zarząd Kanału Augustowskiego, st. poczt., st. telegr. międzynarodową. Kościołów znajduje się w A. cztery: katolicki, ewangelicki i dwa prawosławne. Ludność A. wynosi w samem mieście 7846, w tem mężczyzn 3939, kobiet 3907, domów 501; przedmieścia: Białobrzegi, Biernatki, Klonownica, Turówka, Wójtowskie-uwołoki i Żarnowo, mają razem mk. 2105: w tem mężczyzn 1086, kobiet 1019; domów 327. W 1890 r. miał 9,496 mk. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 11,547, obecnych 9,242, niestałej ludności 254. Sród zapisanych do ksiąg było 119 prawosł., 147 prot., 5,473 żydów., katolicy stanowili 50%. Do miasta należy obecnie 446 włók a w tej liczbie 139 włók lasu, 15 włók jezior i 5 nieużytków. Dzisiejsze przedmieścia: Żarnowo, Biernatki, Turów są to dawniejsze obręby leśne, dodane miastu przez Zygmunta Augusta w 1564. A. został założony przez Zygmunta Augusta w 1561 roku na gruntach królewskiej włości Knyszyn i naz­wa­ny od imienia założyciela. Rybołóstwo, piwowarstwo, wyszynk trunków i handel stanowiły główne zajęcie mieszk. Zbudowane z drzewa, ulegało łatwo pożarom, lecz szybko się odbudowywało, mając obfitość drzewa w sąsiednich puszczach ekonomii grodzieńskiej. W miejscu poprzednich drewnianych kościołów wzniesiono ze składek parafii murowaną świątynię w 1848 r. W kaplicy na przedmieściu jest obraz Chrystusa, uważany za cudowny i stanowiący cel pobożnych pielgrzymek w czasie odpustów. A., parafia katolicka, należy do dekanatu augustowskiego; istniała też tu parafia i dekanat grecko-unicki. Dekanat kat. dyec. sejneńskiej, składa się z 12 parafij, położonych w powiecie augustowskim Adamowicze, Augustów, Bargłów, Hoża v. Sylwanowce, Jaminy, Janówka, Krasnybór, Raczki, Studzieniczna, Szczebra, Sztabin, i Teolin. Augustowski dekanat b. dyecezyi chełmskiej obrządku grecko-unickiego w 1863 dzielił się na 10 parafij: Augustów, Balla kościelna, Hodyszów, Hołynka, Lipsk, Łubno [Łabno], Perstuń, Rygałówka, Sopoćkinie, Wysokie-Mazowieckie. (Por. „Miasto A.“ przez Jana Jarnutowskiego Bibl. War. 1863 II—149 a także Bibl. War. 1857, III—IV i 1858 II). Powiat augustowski gub. suwalskiej graniczy na północ ze suwalskim i sejneńskim, od zachodu [Powinno być: wschodu.] i południa z gub. grodzieńską, od południo-zachodu z łomżyńską a na zachód przytyka do Prus. Rozległość ogólna wynosi 36,3 mil. kw. Powierzchnia ziemi przedstawia równinę z niewielkiemi wyniosłościami, które przechodzą w sąsiednie powiaty pod naz­wą wzgórz augustowskich. Wielka ilość lasów (około 70,000 dziesięcin) zasila wodą gęstą sieć rzeczek, jezior i bagnisk. Z rzek ważniejsze są: Niemen stanowiący wsch. granicę pow., Czarna Hańcza oddzielająca go w północnej stronie od sejneńskiego i Biebrza na południowej granicy. Z odprowadzających zaś miejscowe wody w obrębie powiatu: Netta, Stawiska i Jastrzębianka z licznemi dopływami. Jeziora grupują się przeważnie w półn. zachodniej części powiatu; znaczniejsze są: Sajno, Necko, Białe, Niższa Rospuda, Studzieniczne, Gorczyca, Orle, Paniewo, Krzywe, Mikoszewo i t. d. Przeważnie piaszczyste grunta wytwarzają glebę żytnią II klasy, jednę z najuboższych w Królestwie; w gubernii suwalskiej zaś pow. A. zajmuje w rzędzie 7 powiatów piąte miejsce co do urodzajności. Wysiew pszenicy wynosił średnio (w latach od 1870 do 1872) 1,300 czetwierti, żyta 16,000 czetw.; zbiór zaś średni 8,300 czetw. pszenicy i 67,000 czetw. żyta. Hodowla inwentarza nie przedstawia nic godnego uwagi. Stadniny koni utrzymywane są w Świacku i Wasilewiczach, posiadłościach hr. Wołowiczów. Przemysł fabryczny na niskim stopniu. Prócz gorzelni i browarów tylko fabryka odlewów i narzędzi rolniczych w Sztabinie. Rękodzielnictwo ogranicza się na zaspakajaniu miejscowych i to najprostszych jedynie potrzeb. Wieśniacy zajmują się tkactwem i pędzeniem smoły; handel koncentruje się w A. i nie przedstawia godnych uwagi rezultatów. Komunikacyjne środki stanowią przedewszystkiem rzeki spławne: Niemen, Biebrza i Kanał Augustowski przerzynający powiat na długości 98 wiorst; obok tego przecinają powiat: trakt bity kowieński w zach. stronie i królewiecki we wschodniej; łączy je droga pocztowa na Lipsk i Sopoćkinie idąca. Ludność ogólna wynosi 65,690 (na milę 1781 dusz), w tej liczbie mężczyzn 33,402, kobiet 32,253. Augustowski powiat utworzony r. 1867, dzieli się na 12 gmin: Balla wielka, Bargłów, Dębowo, Dowspuda, Hołynka, Kolnica, Kuryanka, Łabno, Petropawłowsk, Szczebro-Olszanka, Sztabin, Wołowiczowce. W r. 1890 ludność powiatu wynosiła 75,796, z tego przypadało na jedno miasto (Augustów) 9,496 a na gminy wiejskie i osady miejskie 66,300. Zapisanych do ksiąg ludności stałej było 81,433, między niemi 6,649 nieobecnych. Co do wyznania było: 14,242 prawosł., 579 prot., 14,161 żydów (5,473 w Augustowie). Katolicy stanowili 64.4 % ludności. Na obszarze powiatu w r. 1880 było 106,165 morg. lasów rządowych, stanowiących dwa leśnictwa, odrębne: augustowskie i ballskie (od wsi Balla); tudzież w częściach należących do leśnictwa pomorskiego i suwalskiego. Leśnictwo augustowskie miało 42,284 morg. obszaru. Województwo A. powstało po utworzeniu Królestwa kongresowego w 1816 r. i trwało do 1837, w którym zostało zamienione na gubernią t. n. Gubernia augustowska, jedna z pięciu za dawnego podziału Królestwa, utworzoną została z województwa augustowskiego w 1837 roku, w skutek zaś nowego podziału w 1866 r. zniesioną została a na jej miejsce utworzono dwie gubernie: suwalską i łomżyńską. Leśnictwo augustowskie dzieli się na trzy straże: Szczebra, Sajenek i Świderek.